چکیده:
این مقاله درآمدی است در باب عرفان عملی از منظر اهل بیت علیهم السلام و در آن از ماهیت، مختصات و اهداف عرفان عملی اهل بیت علیهم السلام سخن به میان آمده است. بحث درباره ماهیت عرفان اهل بیت علیهم السلام معطوف به این مسئله است که عرفان عملی اهل بیت علیهم السلام از چه مقولهای است و چه مقوِّمات و مختصاتی دارد؟ در این مقاله در باب عرفان اهل بیت علیهم السلام در ساحت نظر که علمی شهودی و معرفتی قلبی به حضرت حق و اسما و صفات اوست، بحث نمیشود، بلکه در باب عرفان اهل بیت علیهم السلام در ساحت عمل که از مقوله سلوک و توجه قلبی و عمل به دستورالعملهای عرفانی برآمده از قرآن و آموزههای عملی پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم و اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام است، گفتوگو میشود. عرفان عملی در مکتب اهل بیتعلیهم السلام معطوف به معرفت، محبت، عبودیت، اشراق، قرب و لقای خدای تعالی است و از بارزترین مختصات آن، عدم انفکاک بین توحید و ولایت ولیّ کامل معصوم به خصوص امام زمان عج الله تعالی فرجه الشریف است و مصونیت بخشی حصن توحید، مشروط به ولایت اوست؛ اما در عرفان مصطلح گرچه ولایت، یکی از ارکان است، اما ولایت منهای امامت ائمه هدیعلیهم السلام مطرح است. نیز عرفان ابنعربی و شاگردان و شارحان او بر تجارب عرفانی عارفان غیرمعصوم، مبتنی است؛ ولی عرفان عملی از منظر اهل بیتعلیهم السلام مبتنی بر کتاب و سنت است.
This article is an introduction to practical mysticism from the perspective of Ahl-ol-Bait and speaks of the essence، purposes and characteristics of practical mysticism of Ahl-ol-Bait. The discussion of the essence of Ahl-ol-Bait's mysticism depends on this discussion: what is the category of Ahl-ol-Bait's practical mysticism and what are its defining characteristics and. I will not discuss the theoretical fields of Ahl-ol-Bait's mysticism، which is an intuitional knowledge and a cordial cognition of God and His Names and attributes، rather I will discuss the practical fields of Ahl-ol-Bait's mysticism، which is a kind of [mystic] journey and cordial attention and practicing the mystical instructions deduced from the Holy Qur'an and the practical teachings of Prophet Mohammad and the Ahl-ol-Bait (PBUT). Practical mysticism، in the school of Ahl-ol-Bait، tends to knowledge، love، servitude، illumination، nearness to God and meeting of Lord; and some of its outstanding characteristics are that it does not distinguish between monotheism and the guardianship (velayah) of the complete infallible guardian (vali) especially the Imam of this day (PBUH); and that monotheism gives immunity only if it is connected with the guardianship of vali.
Although guardianship is one of the basis of the idiomatic mysticism، but the guardianship of other than Ahl-ol-Bait is posed [as well]. The mysticism of Ibn-Arabi and his pupils and his commentators is based on the mystical experiences of non-infallible mystics but the practical mysticism of Ahl-ol-Bait is based on the Holy Qur'an and the tradition.
خلاصه ماشینی:
درآمدي بر ماهيت ، اهداف و مختصات عرفان عملي از منظر اهل بيت تاريخ دريافت : ١٣٩٥/٠٢/٠١ تاريخ تأييد: ١٣٩٦/٠٢/١١ ______________________________________________________________ حسين روحانينژاد چکيده اين مقاله درآمدي است در باب عرفـان عملـي از منظـر اهـل بيـت و در آن از ماهيـت ، مختصات و اهداف عرفان عملي اهل بيت سـخن بـه ميـان آمـده اسـت .
عرفـان عملـي در مکتب اهل بيت معطوف به معرفـت ، محبـت ، عبوديـت ، اشـراق ، قـرب و لقـاي خـداي تعالي است و از بارزترين مختصات آن ، عدم انفکاک بـين توحيـد و ولايـت ولـيّ کامـل معصوم به خصوص امام زمان است و مصونيت بخشي حصن توحيد، مشروط به ولايـت اوست ؛ اما در عرفان مصطلح گرچه ولايت ، يکي از ارکان است ، اما ولايت منهاي امامـت ائمه هدي مطرح است .
بنابراين عرفان نام علمي از علوم الهي است که به معني شناسايي حق تعـالي اسـت ؛ اما اين معرفت و شناسايي از طريق تصفيه باطن و تخليه سرّ از غير خـدا و تجليـه روح حاصل ميشود و طريق مخصوص انبيا و اوليا و عرفاست .
عارف از منظر اهل بيت چه کسي است و چه ويژگيها دارد؟ عـارف از منظـر اهـل بيت کسي است که با آنکه در جامعه زندگي ميکند و با خلق خدا در تعامـل اسـت ، ولي فکر و قلب او، همواره معطوف به ماورا و ملکـوت اعلاسـت ، قـالبش بـا خلـق و قلبش با خداست .