چکیده:
هدف تحقیق حاضر، بررسی وضعیت ابعاد هویت ملی و دینی دانشجویان دانشگاه کاشان و نوع تحقیق، توصیفی-پیمایشی بود. جامعه آماری پژوهش، شامل همه دانشجویان دانشگاه کاشان در سال تحصیلی 95-1394 به تعداد 7132 نفر بود که با استفاده از فرمول کوکران و با نمونهگیری تصادفی طبقهای، 364 نفر بهعنوان نمونه انتخاب شدند. برای گردآوری اطلاعات از پرسشنامه محققساخته در طیف پنجدرجهای لیکرت استفاده شد. روایی محتوایی و سازه پرسشنامه مورد تایید قرار گرفت. پایایی پرسشنامه با ضریب آلفای کرونباخ برای هویت ملی 73/ 0 و هویت دینی 78/ 0 برآورد شد. دادهها به صورت توصیفی و استنباطی با استفاده از نرمافزارهای آماری تحلیل شد. یافتهها نشان داد که میانگین هر یک از مولفههای هویت ملی و دینی بالاتر از حد متوسط است. بین هویت ملی و دینی دانشجویان، رابطه مثبت و معنیدار وجود دارد. همچنین بین هویت ملی و دینی دانشجویان برحسب جنسیت و مقطع تحصیلی تفاوت معنیداری وجود ندارد اما این تفاوت برحسب رشته تحصیلی، معنیدار است.
خلاصه ماشینی:
بر اين اساس ، بررسي و تحليل وضعيت هويتي دانشجويان با محوريت هويت ملي و ديني در زمان سرشار از تحولات مختلف کنوني، ميتواند تصويري روشن از وضعيت موجود اين دو بعد مهم هويت را در دانشجويان به عنوان اصليترين مشتريان نظام آموزش عالي مشخص کرده و در عين حال ، زمينه هاي ذهني و عملي لازم را براي برنامه ريزي و اقدامات لازم در جهت بهبود و ارتقاي وضعيت آنها فراهم کند.
از اين منظر، تلاش منسجم و سازمان يافته نهادهاي آموزشي ازجمله دانشگاه ها در مسير اصلاح و ارتقاي هويت ملي و ديني دانشجويان ميتواند نقش مؤثري در رشد شخصيتي موزون و يکپارچه آنان داشته و زمينه کسب و دروني ساختن شناخت ها، نگرش ها و قابليت هاي مرتبط با عناصر اين دو هويت را در آنها فراهم سازد تا آنها بتوانند در آينده اي نزديک به عنوان شهرونداني بزرگ سال به وظايف و مسئوليت هاي خطير خود را در عرصه هاي مختلف جامعه ايفا کنند.
آزمون تحليل واريانس يک راهه نشان داد اين تفاوت ها از نظر آماري، غير معني دار است و فرض ادعاي پژوهشگر مبني بر وجود تفاوت معنيدار بين هويت ملي و ديني دانشجويان برحسب مقطع تحصيلي، تأييد نشد.
در اين زمينه ، آموزش عالي از طريق برنامه هاي آموزشي مختلف و فضاي فرهنگي دانشگاه ها هم ميتواند در ارتقاي هويت ملي و ديني و هم در صورت کم توجهي در تضعيف آن نقش اساسي ايفا کند (رضايي و همکاران ، ١٣٩٠).