چکیده:
یکی از دلایل اصلی مشکلات رفتاری دانشآموزان در مدارس، عدم توانایی تنظیم هیجانهای مختلف است. هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر برنامه آموزش توانایی خودنظم بخشی بر کاهش میزان پرخاشگری دانش آموزان با مشکلات سازشیافتگی بود. روش پژوهش از نوع شبهآزمایشی با طرح پیش آزمون ـ پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش تمامی دانشآموزان پسر مقطع دبیرستان در سال تحصیلی1392 - 1393 شهرستان رشت بود که از بین آنها پس از اجرای اولیه پرسشنامه ناسازگاری 20 نفر که دارای پرخاشگری معناداری بودند، انتخاب و در دو گروه 10 نفره آزمایش و کنترل به شیوه تصادفی جایدهی شدند. برای گروه آزمایش، 9 جلسه 80 دقیقهای برنامه توانایی خودنظمبخشی، آموزش داده شد در حالی که گروه کنترل چنین آموزشی را دریافت نکردند، و در پایان هر دو گروه مورد پسآزمون قرار گرفتند. ابزار سنجش مقیاس هوش وکسلر کودکان، پرسشنامه پرخاشگری باس و پری (1992) و پرسشنامهی سازگاری دانشآموزان (سینها و سینگ، ۱۹۹۳) بود. برای تحلیل دادهها از تحلیل کوواریانس استفاده شد. نتایج نشان داد آموزش توانایی خودنظم بخشی به طور معناداری موجب کاهش انواع پرخاشگری در دانش آموزان ناسازگار میگردد (۰۵/۰≥p)؛ بنابراین میتوان نتیجه گرفت که برنامههای آموزش خودنظم بخشی با افزایش توان تنظیم و مدیریت هیجان به کاهش رفتارهای پرخاشگرانه کمک میکند.
خلاصه ماشینی:
جامعه آماری این پژوهش تمامی دانشآموزان پسر مقطع دبیرستان در سال تحصیلی1392 - 1393 شهرستان رشت بود که از بین آنها پس از اجرای اولیه پرسشنامه ناسازگاری 20 نفر که دارای پرخاشگری معناداری بودند، انتخاب و در دو گروه 10 نفره آزمایش و گواه به شیوه تصادفی جایدهی شدند.
Sadock & Sadock Coyne Rosen & Underwood Lnasford Van Lier, Vitaro & Eisner Bierman Smokowski, Cotter, Robertson & Guo در مورد پرخاشگری نظریههای زیادی عنوان شده است.
پژوهشهای روانشناختی اساسی در زمینه خودنظمبخشی نشان میدهند که خودنظمبخشی بر دامنهای از رفتارها مانند رفتارهای انحرافی و لذتجویی درنگیده 6 Qutaiba & Ronen Maxwell Bandura, Caprara, Barbaranelli & Pastorelli Sukhodolsky, Kassinove & Gorman Self regulation Delayed gratification مؤثر است (کایوتز و هنگ 1 ، 2006؛ ویکستروم و تریبر 2 ، 2007؛ حسینخانزاده و همکاران، 1390).
کوتیبا و رونن (2010) نیز در پژوهشی با هدف بررسی نقش خودنظمبخشی و احساس تعلق اجتماعی به عنوان میانجیگر ارتباط بین خشنودی ذهنی کم و پرخاشگری به این نتایج دست یافتند که احساس تعلق اجتماعی و خودنظمبخشی درواقع نقش تعدیلگر در Kivetz & Yuhuang Wikstrom & Treiber Tangney, Baumeister & Boone Schmeichel & Baumeister De Rider Joireman, Anderson & Strathman ارتباط بین خشنودی ذهنی کم و پرخاشگری دارد.
در این راستا، رونن و همکاران (2013) در پژوهشی به این نتیجه دست یافتند که نیاز شدید به تعلق (حساسیت به رد اجتماعی) به عنوان یک عامل خطر، شادی و Hamama & Ronen-Shenhav Denson Kuhn, Ahles, Aldrich, Wielgus & Mezulis مهارتهای خودنظم بخشی به عنوان عوامل محافظتکننده در پیشبینی پرخاشگری نوجوانان بودند.