چکیده:
به کارگیری سلاح های نامتعارف و از جمله سلاح های هسته ای در منازعات و مخاصمات بین المللی یکی از چالش های عصر جدید است که خسارت های جبران ناپذیری را به جوامع انسانی و محیط زیست تحمیل نموده است. هدف این تحقیق تبیین مبانی به کارگیری سلاح های هسته ای در حقوق بشردوستانه،
حقوق بین الملل و در فقه اسلامی با تاکید بر حفظ محیط زیست می باشد. روش تحقیق توصیفی تبیینی است و از تفسیر حقوقی مقررات بین المللی و، همچنین، مراجعه به منابع حقوق اسلامی بهره گرفته شده است. اگرچه مقررات معینی در منع به کارگیری سلاح های هسته ای در حقوق بین الملل یافت نمی شود، با استناد به مبانی حقوق بشردوستانه محیط زیست، قواعد عام حقوق بین الملل و مبانی حقوق اسلامی، باید پذیرفت هرگونه تهدید یا استفاده از سلاح های هسته ای ممنوع می باشد و هیچ کس مجاز به استفاده از سلاح هسته ای و تجاوز به حقوق انسانی و محیط زیست نیست. بنابراین، در صورت بروز مخاصمات، طرف های درگیر موظف به رعایت قواعد منع به کارگیری سلاح های غیرمتعارف و سلاح های هسته ای می باشند، زیرا این سلاح ها نابودکننده نسل ها و محیط زیست انسان ها هستند.
خلاصه ماشینی:
"ک. ساعد، 1386: 80-83)، اگر تمام بندها یکجا مورد توجه قرار گیرد و به کلمات و عبارات بهکاررفته در آن دقت شود، نادرستی این برداشت آشکار میشود: اگر هریک از پاراگرافهای مذکور را جدای از پاراگرافهای دیگر مطالعه کنیم، حتما با این سؤال مواجه میشویم که با وجود آنهمه قواعد عام حقوق بینالملل و اصول حقوق بشردوستانه و قابل اعمال در منازعات مسلحانه، چطور دیوان در بندB/2/105 به این نتیجه رسید که هیچ قاعدهای وجود ندارد که تهدید یا استفاده از سلاح هستهای را منع کند و در بندE/2/105 اعلام کرد که حقوق بینالملل در مورد قانونی یا غیرقانونی بودن کاربرد سلاح هستهای در شرایط خاص و حاد دفاع مشروع ساکت است و هیچ قاعدهای ندارد؟ بیشترین ایرادی که به رأی مشورتی دیوان وارد شده است مربوط به همین بندهای B/2/105 و E/2/105 میباشد.
این عبارت را میتوان این طور بیان کرد: تا زمانی که سلاح هستهای از چنان ویژگیهای تخریبی و زیانبار برخوردار است که امکان سازگاری آن با قواعد عام حقوق بینالملل وجود ندارد، استفاده از این سلاح حتی در مقام دفاع مشروع، در پرتو قواعد عام حقوق بینالملل، نمیتواند مشروع و قانونی تلقی شود، اما اگر کشوری در تولید نسل جدیدی از سلاح هستهای به گونهای آن را طراحی کند که اولا، قدرت تخریبی آن محدود به تضعیف دشمن [و نه نابودی آن] باشد و ثانیا، جنگ علیه نسلهای آینده و محیط زیست نباشد و ثالثا، در کاربرد آن، امکان تفکیک اهداف نظامی از اهداف غیرنظامی فراهم باشد و، به طور کلی، ناقض ضابطههای عمومی حقوق بشردوستانه بینالمللی نباشد، باید این سلاح را در زمرۀ سلاحهای متعارف تلقی کرد."