چکیده:
با توجه به اهمیت و کاربرد واژه جمود در ادبیات سیاسی، اجتماعی و فرهنگی عصر حاضر، واکاوی معنای آن از منظر قرآن کریم موضوع پراهمیت به شمار می رود. این پژوهش بر آن است، رویکردی معناشناسانه ، به واکاوی معنای جمود و دیگر واژگان مرتبط با آن در قرآن کریم بپردازد تا با کشف معانی و مصادیقی نو در قرآن کریم، معنای کامل تری از جمود به دست آید. در این تحقیق ضمن بازشناسی مفهوم لاغری جمود و واژگان داخل در دایره معنای آن، واژگان جانشین، هم نشین و مصداقی آن مورد بررسی قرار گرفته اند که هر کدام بیانگر بخشی از مفهوم قرآنی جمود می باشند. با این بررسی مشخص شد که مفاهیم مرتبط به جمود به دو دسته حقیقی و مجازی قابل تقسیم است. واژگان مرتبط با آن مانند حمیت، تعصب، تحجر و قساوت قلب دارای معنایی غریب واژه جمود می باشند. پژوهش حاضر با روش تحلیلی انجام شده است.
خلاصه ماشینی:
"حمیت: از دیگر مصادیق واژه جمود در قرآن کریم، حمیت میباشد: «إذ جعل الذین کفروا فی قلوبهم الحمیة حمیة الجاهلیة فأنزل الله سکینته علی رسوله و علی المؤمنین و ألزمهم کلمة التقوی و کانوا أحق بها و أهلها و کان الله بکل شیء علیما؛ هنگامی را که کافران در دلهای خود خشم و نخوت جاهلیت داشتند؛ و خداوند آرامش و سکینه خود را بر فرستاده خویش و مؤمنان نازل فرمود و آنها را به حقیقت تقوا ملزم ساخت، و آنان از هر کس شایستهتر و اهل آن بودند؛ و خداوند به همه چیز دانا است.
اما خود واژه حمیت تنها یکبار در قرآن کریم آمده است و آن شاخصترین آیه در مورد حمیت میباشد: «إذ جعل الذین کفروا فی قلوبهم الحمیة حمیة الجاهلیة فأنزل الله سکینته علی رسوله و علی المؤمنین و ألزمهم کلمة التقوی و کانوا أحق بها و أهلها و کان الله بکل شیء علیما؛ هنگامی را که کافران در دلهای خود خشم و نخوت جاهلیت داشتند؛ و خداوند آرامش و سکینه خود را بر فرستاده خویش و مؤمنان نازل فرمود و آنها را به حقیقت تقوا ملزم ساخت، و آنان از هرکس شایستهتر و اهل آن بودند؛ و خداوند به همهچیز دانا است."