چکیده:
ایمانوئل کانت در تمهیدات به صراحت میگوید که تذکّر و هشدار دیوید هیوم بود که او را نخستین بار از خواب جزمیت بیدار کرد. علیرغم اذعان کانت، هنوز بر کانتشناسان روشن نیست که هیوم دقیقا چگونه کانت را از خواب جزمیت بیدار کرد. اختلاف مفسران برخاسته از این است که در مورد هیچ کدام از جوانب این تاثیر و تاثر اجماعی وجود ندارد. آیا بحث هیوم از علیت کانت را از خواب جزمیت بیدار کرد، یا بحث او از تعارضهای قوه تخیل؟ اگر اولی ست، کدام بحث هیوم از علیت؟ کدام کتاب هیوم بر کانت تاثیر گذاشته است؟ آیا کانت اساسا آشنایی دستاوّلی با مکتوبات هیوم داشته است؟ در مقدمه، پرسشهای مختلف مرتبط با مسئله را متمایز میکنیم. در بخش اول، به جنبه تاریخی تاثیر هیوم و میزان آشنایی کانت با دو کتاب هیوم میپردازیم. در بخش دوم، استدلال میکنیم که بحث هیوم از «اصل علّی عام» در کتاب رسالهای در باب طبیعت انسان کانت را از خواب جزمیت بیدار کرده است. اگر دیدگاه ما درباره نسبت هیوم و کانت درست یا موجه باشد، آنگاه سایر تاثیرات هیوم بر کانت را نیز باید با نظر به همین دیدگاه تبیین کرد. در نتیجهگیری، خلاصهای از یافتههای تحقیق را ارائه میکنیم.
خلاصه ماشینی:
دلیل چهارم و آخر ما بر این که کانت در مقدمۀ تمهیدات از اصل علی عام بحث میکند، سخن کانت در صفحات آتی است : «من مقدمتا در صدد برآمدم که ببینم آیا میتوان اعتراض هیوم را تعمیم داد یا نه ، و زود دریافتم که مفهوم رابطۀ علت و معلول به هیچ روی تنها مفهومی نیست که فاهمه به وسیلۀ آن ارتباط بین اشیا 3 را به نحو مقدم بر تجربه تعقل میکند و در حقیقت مابعدالطبیعه سراسر جز این گونه مفاهیم نیست .
به این ترتیب ، میتوانیم به هر دو جنبۀ تاریخی و تفسیری پرسش اول پاسخ دهیم و نتیجه بگیریم که بحث هیوم از اصل علی عام در رساله کانت را از خواب جزمیت بیدار کرده است .
In the second part, firstly, we deal with the interpretative aspect of Kant’s relation to Hume and argue that it was Hume’s discussion and critique of the epistemic and semantic status of "general causal principle" in Treatise which finally awoke Kant from his dogmatic slumber.
’Critique‘The Practice of Philosophy, Politics and ٢٣٤ Gorgin Paveh فلسفه یا نظریۀ فلسفی برای این منظور استفاده کند (بدون اینکه اصطلاح تئوری را که ارجاع به حوزهای فرارشـــته ای دارد کنار بگذارد).
S. Knowledge versus "Knowledge": Louis Althusser on the Autonomy of Science and Philosophy from Ideology.