چکیده:
امروزه کیفیت زندگی بهعنوان عالیترین مرتبه اهداف اجتماعی – اقتصادی کشورها و بهعنوان کلید طلایی مشارکت شهروندان، جهت برنامهریزی صحیح و کارآمد برای بهبود و افزایش رفاه شهروندان، در دو بعد عینی و ذهنی مورد سنجش و ارزیابی قرار میگیرد. پژوهش حاضر می¬کوشد ازنظر هدف با رویکرد کاربردی با روش توصیفی از نوع پیمایشی به ارزیابی کیفیت زندگی و تاثیر آن بر مشارکت شهروندان به بررسی این موضوع در شهر نیریز بپردازد. جامعه آماری کلیه سرپرستان خانوار شهر "نیریز" در استان فارس می¬باشد که با بهرهگیری از فرمـول کوکران تعداد 321 نفر بهعنوان نمونه انتخاب و بهصورت خوشه¬ای بین سیزده محله در شهر توزیعشده¬ است. روایی پرسشنامه با استفاده از نظرات متخصصان و پایایی آن با استفاده از محاسبه آلفای کرونباخ (کیفیت 80/.و مشارکت 84/.) تعیینشده است. جهت تحلیل دادهها از آزمونهای آماری در نرم افرازهای SPSS و AMOS استفاده شد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می¬دهد که در میان شاخص¬های موردسنجش، شاخص رضایتمندی زندگی خانوادگی با میانگین (75/3) و سلامت با میانگین (16/3) بالاترین میزان رضایتمندی و شاخص اقتصادی با میانگین (56/2) پایینترین میزان رضایتمندی از کیفیت زندگی را به خود اختصاص داده است. همچنین درزمینه¬ی مشارکت هم بیشترین مشارکت شهروندان مربوط به شاخص سیاسی با میانگین (06/3) و کمترین میزان مشارکت مربوط به شاخص ذهنی- معنوی با میانگین (34/2) است. نتایج آزمون تحلیل همبستگی نیز نشـان داد کـه افـزایش کیفیت زندگی می¬تواند به افزایش مشارکت شهروندان در امور شهری منجر شود و بین این دو رابطه مستقیم و معناداری وجود دارد. همچنین نتایج رگرسیون مبین این مطلب است که شاخص زندگی خانوادگی با (بتای 20/0) و شاخص اقتصادی با (بتای 13/0) بیشترین تاثیر را بر مشارکت دارند و درمجموع ابعاد کیفیت زندگی 07% از واریانس مشارکت را پیشبینی می¬کنند.
خلاصه ماشینی:
بررسی این موضوع میتواند با صدا درآوردن زنگ خطر بحران کیفیت در شهرهای کوچک که نتیجه آن افزایش جمعیت درکلان شهرها است ، جهت جلب توجه تصمیم گیران ، تصمیم سازان، مجریان و حتی شهروندان جهت شناخت مشکلات کیفیت زندگی ، اقتصادی ، اجتماعی، فرهنگی و روانی محیط زندگی و کالبد شهر در جهت ارائه راه حل های برنامه های علمی و عملی ضروری به نظر میرسد؛ بنابراین با توجه موارد مذکور هدف اصلی از این پژوهش این است که در کنار سنجش وضعیت شاخص های کیفیت زندگی و مشارکت شهروندان به مقایسه ابعاد کیفیت زندگی از منظر شاخص های عینی و ذهنی در شهر نی ریز بپردازد تا از این طریق به برآورد نارسایی ها و کمبودهای عمده در این شهر پرداخته شود و سپس رابطه کیفیت زندگی شهروندان با میزان مشارکت آنان در امور شهری مورد بررسی قرار گیرد و درنهایت با استفاده از ابعاد کیفیت زندگی به پیش بینی مشارکت از دیدگاه شهروندان اقدام نماید.
در مقاله ای با عنوان تحلیل کیفیت زندگی شهری و رابطه آن با مشارکت شهروندان در امور شهری در شهر نقده به بررسی این موضوع پرداخته است که نتایج تحقیق نشان داده که شاخص های سلامت روانی و ابعاد اسماعیل زاده کیفیت محیط شهری در سطحی متوسط از کیفیت قرارگرفته و ابعاد سلامت اقتصادی، اجتماعی ، جسمانی ، و همکاران محیطی در سطحی پایین تر از حد متوسط قرار دارد و در ادامه به این نتیجه رسیدهاند که کیفیت محیط شهری (١٣٩٤) و سلامت جسمانی تأثیرگذارترین بعد بر مشارکت شهروندان در امور شهری بوده اند و مجموعه کیفیت محیط زندگی و محیط شهری ابعاد اجتماعی، جسمانی ، فرهنگی ، محیطی و کیفیت محیط شهری در مشارکت شهروندان در امور شهری تأثیر مستقیم و غیرمستقیم داشته و بین آنها رابطه مثبت و معنیداری وجود دارد.
Urban Quality of Life: A case study of Guwahati, Social Indicators Research, 88.