چکیده:
مهارگری میتواند تاثیری شایان در رابطه ناسازگار خانوادهها مخصوصا روابط زناشویی داشته باشد. این پژوهش با هدف شناسایی روشهای مهارگری در روابط زناشویی و ساخت سنجه مهارگری زناشویی، تعیین روایی و پایایی آن در زوجهای ایرانی انجام گرفت. پژوهش حاضر از دید هدف، پژوهشی توسعهای و از دید شیوه اجرا توصیفی-پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش همه افراد متاهل شهر مشهد در سال۱۳۹۶را شامل میشد که با بهکارگیری روش نمونهگیری در دسترس انتخاب شدند. تعداد 310 نفر (155F= و 155M=) به سنجه 52 سوالی مهارگری زناشویی پاسخ دادند. بهمنظور تحلیل دادهها از روایی صوری و محتوایی، تحلیل عاملی اکتشافی، تحلیل عاملی تاییدی، همسانی درونی و روایی ملاکی استفاده گردید. دادهها با استفاده از دو نرمافزارSpss-21 و Amos-24 مورد تحلیل قرار گرفت. با انجام تحلیل عاملی اکتشافی و با استفاده از چرخش واریماکس پنج عامل شناسایی شد که مقدار ویژه هر عامل بالاتر از یک بود. از 37 گویه باقیمانده، برای تحلیل عاملی تاییدی استفاده شد. مدل ساختاری مهارگری زناشویی با 21 گویه پس از اعمال پیشفرضهای تحلیل عاملی تاییدی و اصلاح مدل با پنج عامل مهارگری هیجانی، مهارگری از طریق بیتوجهی، مهارگری از طریق خشونت کلامی، مهارگری از طریق انزوا و مهارگری از طریق پنهانکاری تائید شد. همچنین روایی همگرای این سنجه با خرده سنجه سلطه-اطاعت شانزده عاملی کتل رابطه مثبت معنیدار۰٫۲۴ به دست آمد(p<0/001) و مقدار ضریب اسپیرمن-براون و گاتمن به ترتیب 0/894 و 0/886است که نشان می دهد سنجه نهایی دارای روایی همگرا و واگرا است و از پایایی برخوردار است.
نتیجه، سنجه مهارگری زناشویی با پنج عامل پایا و روا برای زوج های ایرانی و پژوهش های حوزه خانواده و زناشویی در جامعه ایرانی است.
خلاصه ماشینی:
Pope (٢٠٠٦) در مقاله اش ذکر میکند که در مدل اصلاح شده ی چرخ مهار و قدرت ، قدرت و مهار در مرکز چرخ قرار دارد و تاکتیک های مهار و قدرت در پیرامونش هستند مردان از این روش های مهارگری برای مهار زنان مستقر در پناهگاه ها استفاده میکرده اند.
همچنین به منظور بررسی روایی سازه ی پرسشنامه مهارگری زناشویی از تحلیل عاملی اکتشافی با روش تحلیل مؤلفه های اصلی استفاده شد در این پژوهش تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار ٢١-SPSS و ٢٤-Amosانجام گرفت .
نمودار سنگ ریزه برای نمایش عامل های استخراج شده از پرسشنامه پس از نام گذاری عوامل توسط محقق ، با توجه به جدول ٣، گویه ها ردیف ١ تا ٩ مربوط به عامل مهارگری هیجانی بودند که در این عامل گویه ٣١ بیشترین همبستگی (٠٫٧٣٥) را دارد؛ و گویه ١٢ کمترین همبستگی (٠٫٤١٥).
میانگین و انحراف معیار کل سنجه مهارگری و مؤلفه های آن (رجوع شود به تصویر صفحه) با توجه به جدول ١٠ دو مؤلفۀ بیتوجهی و پنهان کاری در دو گروه زنان و مردان با اطمینان ٩٥ درصد تفاوت معنیدار دارند و در خرده مقیاس های انزوا و هیجانی و کلامی تفاوت معنیداری مشاهده نمیشود.
نتایج آزمون t مستقل آزمون مهارگری زوج ها و خرده مقیاس هایش در زنان و مردان (رجوع شود به تصویر صفحه) بحث و نتیجه گیری یافته های پژوهش حاضر نشان داد که سنجه مهارگری زناشویی در جامعۀ ایرانی با استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی و تائیدی، همسانی درونی و روایی ملاکی از روایی و پایایی بالایی برخوردار است .