چکیده:
هر کُنشی دارای مؤلفههای متفاوت است که شناخت آنها مهمتر از انجام کُنش است. در واقع ارزش کُنش، ارتباط مستقیمی با شناخت مؤلفههای آن دارد. مؤلفهها؛ یعنی عناصری که کُنش از آنها شکل میگیرد. بعضی از مؤلفهها «پیشاکُنش»، بعضی «حینِ کُنش»، و برخی «پساکُنش» میباشند. این نوشتار در صدد آن است که مؤلفههای «حین کُنش» را با روش استقرائی- تفسیری و توصیفی - تحلیلی در قرآن کریم از منظر مطالعات اجتماعی مورد بررسی قرار داده و به این پرسش، پاسخ دهد که «از منظر قرآن کریم کُنش از چه مؤلفههایی تشکیل میشود؟». با مرور آیات شریفه میتوان اذعان داشت که دامنه مفهومی کُنش در قرآن کریم عبارتند از: «کسب»، «صنع»، «فعل»، «عمل»، «حسن» و «سوء». بررسی آیات نشان میدهد که قرآن کریم تقریبا بیست مرحله «حین کُنش» را بیان کرده است؛ از قبیل: احساس نیاز، تصور، سنجش، مقایسه، مشورت، شوق، گزینش، خواستن، تصدیق، نیّت، دلیل و علت، اراده، تصمیم نهائی، عَزم، توکل، تدبیر، اقدام، سعی، انجام، صبر و استقامت. برای تعیین مؤلفهها، مکانیسم، ترتیب، شدّت و ضعف مؤلفههای یک کنش، اول باید نوع کنش مشخص شود؛ چون لازم نیست هر کُنش همه این مؤلفهها را دارا باشد. تقسیم مؤلفه به سه قسم و استخراج حداکثر مراحل برای کُنش از نوآوریهای تحقیق میباشد.
Each action has different components and their recognition is more important than doing it. Indeed, the value of the action is directly related to the recognition of its components. Components are the elements that action is composed of. Some of the components are "pre-action," some of them are "mid-action", and some of them are "post-adaptation". This article seeks to study the components of "mid-action" by an inductive-interpretive and descriptive-analytical method in the Qur'an from the perspective of social studies and to answer this question, "from the point of view of the Qur'an, which components the action is composed of?"
By reviewing the verses, it can be said that the conceptual scope of action in the Quranic scriptures consists of these words: ‘acquisition’, ‘production’, ‘doing’, ‘act’, ‘good’ and ‘evil’. The study of the verses shows that the Qur'an has expressed about twenty stages of "mid-action”, such as: feeling of need, visualization, measuring, comparing, consulting, enthusiasm, choosing, wanting, belief, intention, reason, and cause, will, Final decision, determination, trust, consideration, action, try, accomplishment, patience, and endurance. In order to determine the components, the mechanism, the order, the intensity and weakness of the components of action, one must first determine the type of action, since it is not necessary for each action to have all of these components. Dividing the component into three parts and extracting the maximum steps for the action is one of the research innovations.
خلاصه ماشینی:
ن. ع»: این ماده 20 مرتبه، در 14 سوره و در 19 آیه آمده است و اشاره دارد که کنشگر، ایجادکننده و سازنده آن میباشد (طبرسی، 1372، ج3: ص336) و نیز اشاره به کنشی دارد که با دقت و مهارت انجام شده باشد (طنطاوی، 1997، ج4: ص213).
قرآنکریم نیز این مرحله انجام کنش را بیان کرده است.
با مرور آیات معلوم میگردد که قرآنکریم به این مرحله نیز توجه کرده است: «و قل الحق من ربکم فمن شاء فلیؤمن و من شاء فلیکفر؛ و بگو: حق از پروردگارتان است، پس هر کس که بخواهد، ایمان بیاورد و هر کس که بخواهد، کافر شود» (کهف: 29) و آیه: «قل ما أسئلکم علیه من أجر إلا من شاء أن یتخذ إلی ربه سبیلا؛ بگو: بر آن، هیچ مزدی از شما نمیطلبم، ولی هرکس که بخواهد، به سوی پروردگارش راهی گیرد» (فرقان: 57) و آیه: «لمن شاء منکم أن یستقیم؛ برای کسی از شما که بخواهد راستکردار شود» (تکویر: 28).
قرآن کریم با اهتمام زیادی این مرحله را بیان کرده است: «و إن عزموا الطلاق فإن الله سمیع علیم؛ و اگر تصمیم به طلاق گرفتند، همانا خداوند شنوا و داناست» (بقره: 227) و آیه: «و لقد عهدنا إلی آدم من قبل فنسی و لم نجد له عزما؛ پیش از این، از آدم پیمان گرفته بودیم اما او فراموش کرد و قصد استواری برای او نیافتیم» (طه: 115) و آیه: «فاصبر کما صبر أولوا العزم من الرسل؛ پس چنان که پیامبران اولوالعزم شکیبایی ورزیدند، شکیبا باش» (احقاف: 35).