چکیده:
نظریة نقش گرایی هلیدی از مبنایی نقشی- معنایی برخوردار است و نقش اندیشگانی آن چگونگی شکلگیری و بازنمایی تجربههای انسان را از طریق نظام گذرایی بیان می کند. هدف این تحقیق کشف دنیای تجربی حافظ بوده و فرضیّة آن این است که از طریق فرایندهای نقش اندیشگانی میتوان میزان ذهنی یا عینی بودن غزلیّات را دریافت. پیکرة تحقیق شامل5412 فعل است که بر مبنای نمونهگیری سیستماتیک انتخاب شده است. یافتههای تحقیق نشان میدهد که مقدار دنیای روابط انتزاعی، خودآگاهی و مادّی حافظ به ترتیب 5/31%، 5/32% و 36% میباشد. همچنین فرایندهای اسنادی و هویّتی در حافظ 93% به 7% بوده است. میتوان از یافتههای مذکور استنباط کرد که دنیای روابط انتزاعی و خودآگاهی تقریبا برابر بوده است و با همدیگر، از دنیای روابط فیزیکی، کنشها، عملها و حرکات بیشتر بوده است و فضای ذهنی- انتزاعی از فضای کنشی و عینی بیشتر است. همچنین روابط انتزاعی اکثرا از نوع سادة اسنادی بوده است و هویّت بخشی خیلی کم مورد توجّه بوده است.
خلاصه ماشینی:
بررسی انواع فرایندهای نقش اندیشگانی در غزلیّات حافظ با رویکرد سبک شناسی شناختی پروين دخت مشهور 1 محمّد فقيري 2 چكيده نظریة نقش گرایی هلیدی از مبنایی نقشی- معنایی برخوردار است و نقش اندیشگانی آن چگونگی شکلگیری و بازنمایی تجربههای انسان را از طریق نظام گذرایی بیان می کند.
هدف این تحقیق کشف دنیای تجربی حافظ بوده و فرضیّة آن این است که از طریق فرایندهای نقش اندیشگانی میتوان میزان ذهنی یا عینی بودن غزلیّات را دریافت.
هدف کلّی این مقاله کشف دنیای ذهنی، انتزاعی و عینی حافظ و بررسی کارایی سبک شناسی نقشگرا در تحلیل یک اثر ادبی است و هدف ویژة آن مقایسه فرایندهای اصلی مادّی، خودآگاهی و رابطهای فرایندهای فرعی بیانی، رفتاری و وجودی در غزلیّات حافظ میباشد.
فرضیّه تحقیق این است که با بررسی فرایندهای نقش اندیشگانی میتوان به دنیای ذهنی، انتزاعی و عینی دستور تجربی غزلیّات حافظ دست یافت و میزان ذهنی و عینی بودن و انتزاعی بودن غزلیّات را نشان دهد.
{مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} آخر به چه گویم هست از من خبری چون نیست وز بهر چه گویم نیست با وی نظری چون هست (همان: غزل 27) فرایند وجودی نشان ميدهد كه چيزي وجود دارد يا اتّفاق ميافتد؛ این فرایند وجود داشتن یک پدیده را بیان می کند، مانند: این چه استغناست یارب وین چه قادر حکمت است کاین همه زخم نهان هســت و مجــال آه نیست (همان: غزل 71) - Physiological - Psychological بحث تحلیل فرایندهای نقش اندیشگانی در دیوان غزلیّات حافظ، میتواند نوع فعل شناسی دیوان وی و فرایند شناسی دستور تجربی حافظ از دنیای ذهنی او باشد.