چکیده:
یکی از عللی که موجب تمایل شرکتهای خارجی به سرمایهگذاری در کشورهای دیگر میشود وضعیت مالیاتی آن مناطق است. با توجه به این موضوع بسیاری از کشورهای در حال توسعه در سالهای اخیر جهت جذب سرمایه مناطق آزاد تجاری تأسیس نمودهاند. از سوی دیگر در مناطقی که سرمایهگذار خارجی مشمول مالیات میباشد تدابیری اندیشیده شده است تا این اشخاص با توجه به مالیاتی که باید به کشور خود بدهند از شمول مالیات در کشور سرمایهپذیر بخشوده شوند. با این وصف سرمایهگذاران از پرداخت مالیات مضاعف بر درآمد خود معاف میشوند. به این ترتیب رقابت شدیدی برای جذب سرمایه خارجی بین کشورهای جهان برقرار است و هر کدام از این کشورها تلاش میکنند تا با ارائه تسهیلات بیشتر این سرمایهها را به سمت خود جذب کنند. در حقوق بینالملل مالیاتی ایران نیز که شامل قوانین مالیاتی و قراردادهای اجتناب از مالیات مضاعف ایران میشود در این زمینه تدابیری اندیشیده شده است. در این نوشتار بخشهایی از قانون مالیاتهای مستقیم (ق.م.م.) در خصوص بخشودگی از این نوع مالیات و دو قرارداد اجتناب از مالیات مضاعف ایران با کشورهای آلمان و فرانسه مورد بررسی قرار میگیرند.
خلاصه ماشینی:
٦ اشخاص حقیقی یا حقوقی ایران در صورتیکه درآمدی از خارج کشور تحصیل نموده و مالیات آن را به دولت محل تحصیل درآمد پرداخته باشند و درآمد مذکور را در اظهارنامه یـا اقرارنامـه و حـساب سـود و زیـان خـود حسب مورد طبق مقررات این قانون اعلام نمایند مالیات پرداختی آنها در خارج از کشور و یا آن مقدار مالیاتی که به درآمد تحصیل شده در خارج از کشور با تناسب به کل درآمد مشمول مالیات آنـان تعلـق مـیگیـرد هـر در این تبصره نوعی اعتبار به مالیات پرداختی در خارج از کشور داده شده اسـت و بـه این ترتیب از ایجاد مالیات مضاعف برای اشخاص حقیقی و حقوقی ایرانی مقـیم کـشور در مورد درآمدی که خارج به دست میآورند جلوگیری شده است .
در تأییـد ایـن موضـوع در کتـاب نظـام مالیـاتی ایـران ذیـل عنـوان عملیـات خـارجی 7 شرکتهای ایرانی چنین آمده است : به جز مقررات موجود در قرارداد بین ایران و آلمان، شرکتهای ایرانی در مـواردی کـه شعبه ای در خارج از کشور دارند امکان دارد بـه روشـهای محاسـبه درآمـد شـرکتهای ایرانی در داخل کشور به ترتیب ذیل مشمول مالیات باشند: الف ـ درآمد به دست آمده توسـط یـک شـعبه بایـد جـزء کـل درآمـد قابـل محاسـبه شرکت به حساب آورده شود.