چکیده:
رعایت الگوهای بومی پر و خالی در خلق فضاهای زندگی ایرانیان منطبق با فرهنگ همسازی با طبیعت در اقلیمهای مختلف کشور و برای قرنهای متمادی شیوه عملکرد معماران بوده است. تقریبا بناهای امروزی پیوستگی و مسئولیت خود را نسبت به زمین، آسمان و همجواریها از دست دادهاند. فضاهای باز به واسطه تقلید ناآگاهانه از معماری تندیسوار اروپایی به پسمانده و اضافه فضاها تبدیل شده و اهمیت پیشین خود را ندارند. این پژوهش با بررسی ویژگیهای فضای باز در مساجد و خانهها (به عنوان دو عنصر مهم در شکلگیری شهرهای ایرانی) به دنبال راهکارهایی برای ایجاد توازن و رابطه مطلوب بین انسان و طبیعت و ایجاد حس تعلق و مشارکت در فضاهای معماری و بازآفرینی مفهوم فضای باز در کالبدی جدید و در مجموع به دنبال احیای دوباره مفهوم حیاط در معماری معاصر است. تحقیق حاضر براساس روش توصیفی و تحلیلی گونههای ارتباط فضای باز و بسته انجام شده است. در همین راستا، 12 نمونه پلان مسجد و 12 نمونه پلان خانه در معماری سنتی و بررسی معماری مساجد و خانههای دوران معاصر، ارتباط فضای باز و بسته در آنها مورد بررسی قرار گرفت و گونهبندی شد. نتایج پژوهش بر این مهم تاکید دارد که ارزشهای نهفته در فضاهای باز و اصول حاکم بر آنها، قابلیت تداوم دارند و استمرار آنها در معماری معاصر میتواند کارآمد باشد.
خلاصه ماشینی:
مطالعه نقش فضاي باز و الگوي پر و خالي خانه و مسجد در معماري سنتي و بازآفريني آن در معاصر ايران محيا قوچاني *، محمد تاجي ** تاريخ دريافت مقاله : ٩٧/٦/١٥ تاريخ پذيرش مقاله : ٩٧/٧/٢٠ چکيده رعايت الگوهاي بومي پر و خالي در خلق فضاهاي زندگي ايرانيان منطبق با فرهنگ همسازي با طبيعت در اقليم هاي مختلـف کشـور و بـراي قرن هاي متمادي شيوه عملکرد معماران بوده است .
اين پژوهش با بررسي ويژگي هاي فضاي باز در مساجد و خانه ها (به عنوان دو عنصر مهم در شکل گيري شـهرهاي ايرانـي ) بـه دنبال راهکارهايي براي ايجاد توازن و رابطۀ مطلوب بين انسان و طبيعت و ايجاد حـس تعلـق و مشـارکت در فضـاهاي معمـاري و بـازآفريني مفهوم فضاي باز در کالبدي جديد و در مجموع به دنبال احياي دوباره مفهوم حياط در معماري معاصـر اسـت .
اين پژوهش با بررسي ويژگي هاي فضاي باز در ١٢ نمونه مسجد و ١٢ نمونه خانه (به عنوان دو عنصر مهم در شکل گيري شهرهاي ايراني ) به دنبال پاسخ به اين پرسش مي باشد کـه چگونـه محوريت فضاهاي باز نظير حياط مرکزي ، مي تواند نقشي سازنده در معماري معاصر داشته باشد؟ اين پژوهش بر پايۀ روش کيفي و بر استدلال منطقي استوار است و روش تحليل داده ها، دستور زبان شکل است .
اين پژوهش با بررسي ويژگي هاي فضاي باز در مساجد و خانه هـا (بـه عنـوان دو عنصـر مهـم در شـکل گيـري شـهرهاي ايرانـي ) بـه دنبـال راهکارهايي براي ايجاد توازن و رابطۀ مطلوب بين انسان و طبيعت و ايجاد حس تعلق و مشـارکت در فضـاهاي معمـاري و بـازآفريني مفهـوم فضاي باز در کالبدي جديد و در مجموع به دنبال احياي دوباره مفهوم حياط در معماري معاصر است .