چکیده:
در دنیای اسلام مسأله حمایت از داراییهای فکری و از جمله طب سنتی از مسائل مستحدثه است که موضوع مباحثات و مناقشات فراوانی بوده و فقها در رد یا پذیرش آن استدلالات گوناگونی را مطرح کردهاند. به گواهی اسناد و مدارک گوناگون، کشور پهناور ایران از غنیترین کشورها در زمینه طب سنتی محسوب میشود که ضروری است به منظور جلوگیری از وقوع سرقت زیستی، جایگاهی حقوقی برای حمایت از آن در نظر گرفته شود. با توجه به لزوم شرعی و اسلامی بودن قوانین ایران در این مقاله کوشش شده تا با تمسک به آیات قرآنی و مبانی فقهی مشروعیت حمایت از طب سنتی اثبات شود.
خلاصه ماشینی:
اما در سال های اخیر بازشناسی ارزش و اهمیت طب سنتی به عنوان دانشی که قـادر بـه تأمین نیازهای درمانی خیل عظیمی از جمعیت جهان بوده ، بیآنکه آسیبی به بـدن انسـان و محیط طبیعی اطراف وی وارد آورد، میتواند منبعی الهام بخش برای خلاقیت هـای بشـری در زمینه های گوناگون پزشکی و داروسازی به شمار رود که در عین حال از ظرفیت بالایی برای تجاری سازی نیز برخوردار است ، سبب شد تا جهانیان نگاه تازه ای به آن بیافکنند.
سرقت زیستی معانی متعددی دارد که عبارتند از: تحصیل منابع ژنتیـک یـا طـب سـنتی بدون اجازه دارندگان آن ، مواردی که منافع ناشی از استفاده تجاری از منابع ژنتیک یا طـب سنتی با فراهم کننده آن تسهیم نمیشود، مواردی که طب سنتی تحت نظام مالکیت فکـری حمایت شده ، مخصوصا پتنت ، صرفا با کپی برداری از طب سنتی و بدون اینکـه دارنـدگان ایـن حقـوق ابتکـاری انجـام داده باشـند، هرگونـه حمایـت مالکیـت فکـری از ابـداعات بیوتکنولوژیکی که مبتنی بر طب سنتی یا منابع ژنتیک است ، صرف نظر از اینکه آیـا شـروط قابل اجرا برای دسترسی به این منابع یا این دانش ، تسهیم منافع ، یا اکتساب حقوق مالکیـت 28 فکری رعایت شده است یا خیر؟ همان طور که در ابتدای این بخش در خصوص اهمیت حمایت از طب سنتی گفته شد، طب سنتی تنها راه درمان ارزان قیمتـی اسـت کـه در دسـترس مـردم فقیـر دارد.