چکیده:
خون، خونریزی، برخیکردن و مضامین مربوط به آن ریشههای دیرینهای دارد و پیوسته ذهن بشر را به خود مشغول کرده و در فرهنگ ایران و جهان تاثیرگذار و ماندگار بوده است. مضامین و باورهایی مانند قربانی و برخی کردن انسان و حیوان و آیینها و باورهای پیرامون آن، کشتن انسانهای مقدس و تاثیر پادافراه آن بر سرنوشت آدمی، شومی خون زن، پاشیدن خون بر سنگ برای رفع جادو، کشتن حیوان مقدس و نزول بلا، خونخواری و مالیدن آن بر بدن، شومی خون سگ، حصار ساختن از خون دشمن، خون مظلوم و جوشش خون و انتقامگیری از صاحب آن، روییدن گیاه از خون بیگناه در داستان سیاوش، کشتن ایرج، سهراب و اسفندیار ازجمله باورهای عامیانهای است که در طومارهای نقالی و روایات شفاهی درباره حماسه ملی، بازتاب یافته و ریشهای در اساطیر و شاخهای در باورهای عامیانه دوانده و گسترانده است. در این پژوهش با بهرهگیری از طومارهای نقالی و دیگر منابع، ابتدا باورهای عامیانه مرتبط با خون و بنمایههای آن در طومارهای نقالی بررسی و سپس به شیوه تحلیل محتوا به دستهبندی و مقایسه نمونههای مورد نظر پرداخته میشود.
خلاصه ماشینی:
مضامين و باورهايي مانند قرباني و برخي کردن انسان و حيوان و آيين ها و باورهاي پيرامون آن ، کشتن انسان هاي مقدس و تأثير پادافراه آن بر سرنوشت آدمي، شومي خون زن ، پاشيدن خون بر سنگ براي رفع جادو، کشتن حيوان مقدس و نزول بلا، خون خواري و ماليدن آن بر بدن ، شومي خون سگ ، حصار ساختن از خون دشمن ، خون مظلوم و جوشش خون و انتقام گيري از صاحب آن ، روييدن گياه از خون بيگناه در داستان سياوش ، کشتن ايرج ، سهراب و اسفنديار ازجمله باورهاي عاميانه اي است که در طومارهاي نقالي و روايات شفاهي دربارة حماسۀ ملي، بازتاب يافته و ريشه اي در اساطير و شاخه اي در باورهاي عاميانه دوانده و گسترانده است .
83 مضامين و باورهايي مانند قرباني و برخي کردن انسان و حيوان و آيين ها و باورهاي پيرامون آن ، کشتن انسان هاي مقدسي چون ايرج و سياوش و اسفنديار و تأثير پادافراه آن بر سرنوشت آدمي، شومي خون زن ، پاشيدن خون بر سنگ براي رفع جادو، خون خواري و ماليدن خون بر بدن ، شومي خون سگ ، حصار ساختن از خون دشمن ، چکاندن خون در چشم براي درمان نابينايي، جوشش خون مظلوم و انتقام گيري از صاحب آن ، روييدن گياه از خون بيگناه در داستان سياوش ازجمله مواردي است که در طومارهاي نقالي و روايات شفاهي مرتبط با حماسۀ ملي، بازتاب يافته و ريشه اي در اساطير و شاخه اي در باورهاي عاميانه دوانده و گسترانده است .