چکیده:
توبه در مراتب مختلف مسبوق به توبه ای از جانب خدای متعال میباشد در هر مرتبه ای از مراتب توبه قبل از
توبهی عبد توبه ای از جانب خدای متعال می باشد در هر مرتبه ای از مراتب توبه قبل از توبه ی عبد توبه ای از حق نسبت به عبد هست که وی را مجذوب نموده و موجب توبه و بازگشت وی به سوی حق می شود در
بیان روشنتر در مرحله ی اول و قبل از اینکه انسان توبه کند و روی به جانب خدای متعال بیاورد مقام
ربوبی به مقتضای رافت و رحمت خاصّه اش نظری به عبد می اندازد و با عنایت بخصوص بازگشتی بر عبد
می کند و او را به سوی خود می کشد که در نتیجه ی آن عبد به طرف پروردگار خویش روی می آورد و به
سوی او بازگشت می کند سپس بعد ازبازگشت عبد به طرف پروردگار دوباره عنایت دیگری از جانب او
نسبت به عبد می شود و رحمت و غفران خود را شامل وی می نماید که این همان قبول توبه ی عبد هست.
خلاصه ماشینی:
قبل از بيان مراتب توبه لازم است به اين حقيقت قرآني توجه داشته باشيم که توبه در مراتب مختلف مسبوق به توبه اي از جانب خداي متعال ميباشد در هر مرتبه اي از مراتب توبه قبل از توبه ي عبد توبه اي از جانب خداي متعال ميباشد در هر مرتبه اي از مراتب توبه قبل از توبه ي عبد توبه اي از حق نسبت به عبد هست که وي را مجذوب نموده و موجب توبه و بازگشت وي به سوي حق ميشود در بيان روشن تر در مرحله ي اول و قبل از اينکه انسان توبه کند و روي به جانب خداي متعال بياورد مقام ربوبي به مقتضاي رأفت و رحمت خاصه اش نظري به عبد مياندازد و با عنايت بخصوص بازگشتي بر عبد ميکند و او را به سوي خود مي کشد که در نتيجه ي آن عبد به طرف پروردگار خويش روي مي آورد و به سوي او بازگشت ميکند سپس بعد از بازگشت عبد به طرف پروردگار دوباره عنايت ديگري از جانب او نسبت به عبد ميشود و رحمت و غفران خود را شامل وي مينمايد که اين همان قبول توبه ي عبد است در حقيقت بايد گفت توبه و بازگشت عبد بين دو بازگشت از جانب پروردگار ميافتد و به عبارتي روي آوردن بنده به طرف خداي خويش بين دو بار روي آوردن از جانب خدا به سوي او قرار ميگيرد و اگر او نظري بر بنده نيندازد و او را به حال خود بگذارد هرگز توبه و بازگشتي ازبنده نخواهد بودو هرگز روي به طرف پروردگار نخواهد آورد و نيز بعد از بازگشت عبد اگر قبول از جانب او نباشد و رحمت و مغفرت او متوجه عبد نگردد باز جز خسران در انتظار عبد نخواهد بود.