چکیده:
مقدمه: امروزه با توجه به اثرات منفی استفاده از نگهدارنده های مصنوعی بر روی سلامت مصرف کنندگان، استفاده از ترکیباتضد میکروبی طبیعی از جمله عصارههای گیاهی در نگهداری مواد غذایی از رشد چشم گیری برخوردار است. دوغ نوعی نوشیدنی لبنی است و
در حال حاضر از مقبولیت بالا در ایران برخوردار است. استافیلوکوکوس اورئوس یکی از باکتریهای ایجادکننده مسمومیت در محصولات لبنی می باشد. هدف از این تحقیق بررسی اثر عصاره های اتانولی زوفا و رازک در جلوگیری از رشد استافیلوکوکوس اورئوس در دوغ می باشد.
مواد و روش ها: MIC )حداقل غلظت بازدارندگی( و MBC )حداقل غلظت کشندگی( عصارههای رازک و زوفا اندازهگیری شد. همچنین فعالیت ضدباکتریایی عصارهها به روش دیسک دیفیوژن و ویژگیهای شیمیایی و حسی دوغ در روزهای 1 ، 7 و 14 مورد بررسی قرار گرفتند. یافته ها: میزان MIC برای عصارههای زوفا و رازک به ترتیب mg/mL 5 / 12 و mg/mL 25 / 6 و مقدار MBC برای این عصارهها به ترتیب mg/mL 25 و mg/mL 5 / 12 بود. با افزودن عصاره های گیاهی، میزان اسیدیته نمونهها کاهش و pH نمونه ها افزایش یافت ( 05 / 0 > p (. لازم بذکر است که با گذشت زمان نگهداری در اکثر تیمارها قطر هاله های عدم رشد به طور معنی داری افزایش یافت ( 05 / 0 > p (. همچنین با افزودن عصارههای گیاهی، امتیازات ویژگیهای حسی نمونه ها کاهش پیدا نمود ) 05 / 0 > p (. در بین نمونه های حاوی عصارههای گیاهی، نمونه حاوی mg/mL5 / 12 عصاره زوفا دارای بهترین کیفیت حسی بود.
نتیجه گیری: عصاره های زوفا و رازک دارای خاصیت ضد میکروبی مطلوبی بر استافیلوکوکوس اورئوس هستند و میتوانند به عنوان نگهدارنده در دوغ استفاده شوند. در بین نمونه های دوغ، نمونه حاوی mg/mL5 / 12 عصاره زوفا با توجه به دارا بودن خاصیت ضدمیکروبی مطلوب و همچنین بهترین کیفیت حسی می تواند به عنوان تیمار برتر انتخاب شود.