چکیده:
اصولا شناسایی اعتبار برای احکام دادگاه های کیفری بیگانه یک نوع همکاری کیفری بین المللی به شمار می رود که در قالب موافقتنامه های دو یا چندجانبه یا قوانین داخلی ناظر بر استرداد، انتقال محکومان، منع محاکمه مجدد، اجرای مجازات و معاضدت قضایی در امور کیفری صورت می گیرد؛ اما این اعتباربخشی، از دیرباز با موانع و محدودیت هایی مواجه بوده و در ایران نیز با برخی محذورات شرعی مواجه است. در این مقاله، ضمن مطالعه مبانی و انواع یکی از جنبه های این شناسایی، یعنی اجرای احکام کیفری بیگانه و قبول آثار آنها، جایگاه آن را در نظام حقوقی ایران مورد بررسی قرار داده و خواهیم دید که از این نظر، حکم کیفری بیگانه تنها در مواردی خاص و به اقتضای ضرورت و مصلحت نظام جمهوری اسلامی ایران، مورد شناسایی قرار گرفته است.
خلاصه ماشینی:
اجرا و شناسايي آثار احکام دادگاههاي کيفري بيگانه در قلمروي ايران علي خالقي ١* ـ مائده ميرشمس شهشهاني ٢** چکيده : اصولاًً شناســايي اعتبار براي احکام دادگاه هاي کيفري بيگانه يک نوع همکاري کيفري بين المللي به شــمار مي رود که در قالب موافقتنامه هاي دو يا چندجانبه يا قوانين داخلي ناظر ِ بر استرداد، انتقال محکومان ، منع محاکمۀ مجدد، اجراي مجازات و معاضدت قضايي در امور کيفري صورت مي گيرد؛ اما اين اعتباربخشي ، از ديرباز با موانع و محدوديت هايي مواجه بوده و در ايران نيز با برخي محذورات شرعي مواجه است .
به عنوان نمونه ، شــوراي نگهبان در خصوص لايحۀ معاهدة انتقال محکومان بين دولت جمهوري اسلامي ايران و دولت اُکراين در جلسۀ مورخ ١٣٨٥/٠٩/٢٢ چنين اعلام نظر نموده است : «همان گونه که در موافقتنامه هاي مشابه ديگر اظهارنظر شده است ، اين لايحه از اين جهت که اطلاق بســياري از مواد آن ، اعمال مقررات غيرمنطبق با موازين شــرعي دولت طرف متعاهد را لازم الاجرا دانســته و نيز مــواد متعددي از جمله بند ٤ مادة ١٢، مادة ١٣، بند ٢ مادة ١٥ مســتلزم تأييد صحت قوانين و صحت آيين دادرسي قوة قضاييۀ اُکراين و نيز ارجاع کارهاي قضايي به دادگاه هاي کشــور طرف متعاهد مي باشد که خود موجب اثر دادن بر احکامي است که در آن دادگاه ها ولو برخلاف ضوابط اسلامي صادر مي گردد، خلاف موازين شرع شناخته شد.
مجلس ايران با وجود پذيرش اعتبار حکم کيفري بيگانه در قالب معاهدات انتقال محکومان ، تاکنون اقدام به تصويب قانون يا معاهده اي کلي در مورد اجراي حکم مجازات صادر شده از سوي دادگاه هاي خارجي ننموده است .