چکیده:
زمینه و هدف: مقنن در ماده 638 قانون مجازات اسلامی بدون تعیین مصداق یا معیاری مشخص، اقدام به جرمانگاری تظاهر به اعمال حرام در ملاعام کرده که این موضوع علاوه بر مخالف بودن با قاعده قبح عقاب بلابیان، میتواند طیف گستردهای از انواع معاصی را در برگیرد. لذا در پژوهش حاضر، به قلمرو جرمانگاری انواع معاصی به ویژه معاصی مخل امنیت و اخلاق عمومی از دیدگاه نخبگان حوزوی و حقوقی پرداخته شده است.
روش: پژوهش حاضر، توصیفی از نوع پس رویدادی است که نمونه آماری آن از بین دو گروه نخبگان حوزوی و حقوقی و هر کدام به تعداد 60 نفر با روش در دسترس انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل یک پرسشنامه محققساخته که پایایی آن با استفاده از روش تعیین ضریب آلفای کرونباخ برابر 72/ 0 و روایی براساس نظر نخبگان و متخصصان به صورت صوری و محتوایی انجام گرفت. برای تحلیل دادههای آماری نیز از آزمون تی تک گروهی استفاده شد.
یافتهها: نخبگان حوزوی بر عدم جرمانگاری صرف در معاصی کبیره (185/ 3- =p< 0/01،t) و صغیره (134/ 3- =p< 0/01،t) و نخبگان حقوقی نیز بر عدم جرمانگاری صرف در معاصی کبیره (565/ 3- =p< /01،t) و صغیره (909/ 3- =p< 0/01،t) تاکید دارند.
نتیجهگیری: نتایج نشان داد که برعکس جرمانگاری صرف در معاصی کبیره و صغیره، نخبگان حوزوی و حقوقی بر جرمانگاری معاصی کبیره مخل نظم، امنیت و اخلاق عمومی با عنوان ارتکاب جرم تظاهر به عمل حرام در ملاعام تاکید دارند.
خلاصه ماشینی:
برای نیل به این هدف و همچنین ارائه راهکارهای مطلوب و مناسب به مقنن در جهـت اصـلاح مـاده ٦٣٨ قانون مجازات اسلامی ، می توان سؤال هایی به شرح زیر مطرح کرد: ١- آیا مقصود قانون گذار از ذکر اعمال حرام در ماده ٦٣٨ قانون مجازات اسلامی ، همـان عبارت فقهی معاصی است ؟ ٢- آیا می توان با استناد به ماده ٦٣٨ قانون مجازات اسلامی ، مطلق معاصی کبیره ای کـه در ملأعام روی می دهند، جرم انگاری کرد؟ ٣- آیا می توان با استناد به ماده ٦٣٨ قانون مجازات اسلامی ، مطلق معاصی صغیره ای که در ملأعام روی می دهند، جرم انگاری کرد؟ ٤- آیا می توان با استناد به ماده ٦٣٨ قانون مجازات اسلامی ، معاصی کبیره ای کـه وقـوع آن ، مخل نظم ، امنیت و اخلاق عمومی است ، به عنوان جـرم تظـاهر بـه عمـل حـرام در ملأعام جرم انگاری کرد؟ از آنجا که تحقیق حاضر با روش تحلیلـی – کـاربردی (تحقیقـات میـدانی ) از منظـر تعدادی نخبگان حوزوی و حقوقی انجام یافته ، لذا واجد جنبه نـوآوری اسـت ؛ چراکـه در مقاله های مشابه ، به صورت غیرمستقیم و فقط با روش تحلیلی – توصیفی به این موضوع پرداخته شده است که در ادامه ، به تعدادی از آن ها اشاره می شود.