چکیده:
بزهکاری یک پدیده اجتماعی پیچیده است که در محیط های مختلف اجتماع به اشکال گوناگون بروز و ظهور می نماید. تعریف رفتار بزهکارانه در هر جامعه ای توسط قوانین حقوقی و هنجارهای اجتماعی آن جامعه مشخص می گردد. هدف از انجام این تحقیق، «سنجش تاثیر عوامل اجتماعی بر بزهکاری دانش آموزان مقطع متوسطه دوم شهرستان مهاباد» در سال تحصیلی 96-95 بوده است. به منظور انجام این پژوهش از روش پیمایش از نوع توصیفی و برای گردآوری دادههای موردنیاز از پرسشنامه محقق ساخته بزهکاری استفاده شده است. جامعه آماری مورد مطالعه در این تحقیق، کلیه دانشآموزان در فاصله سنی 18- 15 سال مقطع متوسطه دوم شهرستان مهاباد در سال تحصیلی 96-95 به تعداد 6130 نفر می باشد که از این تعداد جامعه آماری با استفاده از فرمول کوکران تعداد 240 نفر به عنوان حجم نمونه به دو شیوه نمونه گیری تصادفی ساده و طبقه ای انتخاب گردید. گردآوری دادهها با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته متشکل از دو بخش اطلاعات فردی و مولفه های عوامل موثر بر بزهکاری صورت گرفت و ضریب پایایی آن به کمک آلفای کرونباخ، 81% به دست آمد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون آماری همبستگی اسپیرمن استفاده شد. نتایج این تحقیق بیانگر آن است که فرضیه های دوستان ناباب و پایبندی خانواده به دین مورد تایید قرار گرفت ولی رابطه دیگر فرضیه های تحقیق به عنوان عوامل اجتماعی موثر بر بزهکاری مورد تایید قرار نگرفت.
خلاصه ماشینی:
هدف از این بررسی آن است که با تکیه بر نظریه های موجود جامعه شناسی دربارة بزهکـاری کودکان و نوجوانان با استفاده از داده های عینی به دست آمده از افراد مجرم و با بکارگیری تحلیـل هـای پیشرفته آماری، مسئله بزهکاری نوجوانان دانش آموز مقطع متوسطه دوم را بررسـی کنـیم و بـه سـاختار عوامل مؤثر بر بزهکاری پی ببریم .
مرور پژوهش های انجام گرفته در این رابطه بیانگر ایـن اسـت کـه عوامـل مختلفـی بـر بزهکـاری دانش آموزان تأثیر گذار است که در زیر به برخی از آن ها اشاره میشود: در سال ١٣٧٢ تحقیقی توسط خلیف عبدالهی با عنوان «بررسـی سـاختار خـانواده بـا تنـوع فراوانـی ناهنجاریهای دانش آموزان سه دوره تحصیلی در استان سمنان » انجام شد که نتایج نشان میدهـد بـین عوامل ساختاری خانواده دانش آموزان با ناهنجاریهای آنان ارتباط وجود دارد.
براساس اطلاعات جدول شماره ٧ ملاحظه می گردد که بین نحوه گذران اوقات فراغـت و بزهکـاری دانش آموزان مقطع متوسط دوم شهرستان مهاباد با توجه به سطح معنـیداری(٥٦٤ /٥=sig) بـه دسـت آمده که بیشتر از آلفای (٠٠٥=α) است ، رابطه معنیداری وجود نـدارد؛ در نتیجـه فـرض صـفر تأییـد و فرض تحقیق رد میشود.
در این پژوهش عوامل اجتماعی مؤثر بر بزهکاری از دیـدگاه دانـش آمـوزان مقطـع متوسطه دوم شهرستان مهاباد که به عنوان نمونه ای از نوجوانان دانش آموز جامعه ایران انتخاب شده بود، در قالب متغیرهای وضعیت اقتصادی، دوستان ناباب ، میزان پایبندی خانواده به دین ، نحوه گـذران اوقـات فراغت و شرایط اجتماعی خانواده مورد بحث و بررسی قرار گرفت .