چکیده:
نظم اجتماعی و روابط انسانی جامعه بشری، که بستر آسایش، امنیت، رشد و بالندگی است، بر تعیین وظایف و حقوق و رعایت آن استوار است. قوانین، دولت، نهادهای اجتماعی، قوای قهریه، همه ابزاری برای تحقق چنین نظم اجتماعی و روابط انسانیاند. همچنین قانون و قانونگرایی همواره از جمله مهمترین منویات حضرت امام خمینی (ره) نیز بوده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی جایگاه قانون و قانونگرایی بر اساس دیدگاههای حضرت امام خمینی(ره) انجام شده است و درصدد پاسخگویی به این سؤال است که قانون و قانونگرایی در بین گروههای مختلف مردم چه جایگاهی دارد؟ این پژوهش از حیث هدف کاربردی و از نظر روش، تحلیلی - استنباطی است. از پرسشنامه بهعنوان ابزار گردآوری دادههای پژوهش استفاده شده است که پایای آن توسط آزمون آلفای کرونباخ برای 94/0 محاسبه گردید. همچنین از آمارهای توصیفی، آزمون فریدمن و آزمون خی دو برای تحلیل دادهها استفاده شده است. نتایج حاصل از تحلیل دادهها نشان داد که براساس نظر پاسخگویان حاکمان پایبندی بیشتری به اجرای قانون در جامعه دارند. همچنین براساس دیدگاه پاسخگویان قانونپذیری مردم و نخبگان با هم یکسان بوده و رفع موانع برای اجرای قانون از کمترین درجه اهمیت برخوردار است. همچنین با افزایش قانونپذیری حاکمان، قانونپذیری مردم و پایبندی نخبگان نسبت به قانون نیز افزایش مییابد.
Social order and human relations which provide for peace, security and progress are based on the determination of duties and rights as well as their compliance. Laws, government, social institutions and coercive bodies are all means for fulfillment of social order and human relations. As well, law and legalism have been of the essential plans for Imam Khomeini(ra). In the meantime, the present study aims to examine the position of law and legalism in light of the viewpoints of Imam Khomeini(ra) and define the position of law and legalism among various walks of life. In regard with purpose, this study is an applied reserach which is methodalogically conducted upon analysis-induction. To gather data, it exploits a questionnaire the reliability of wich equals to 94/0 in line with Chronbach α. Following, to analyse the data, it operates descriptive statistics, Friedman Test and Chi-square Test. The outcome of the study suggests that the officials hold a more robust tendency towards the implementation of law in the society. In in the same vein, as suggested by the respondents, people and experts place in same level with regard to legalism and removal of obstacles in law administaryion is of the least priority. As well, with the growth of legalism amongst the officials, the mass legalism and their compliance with law is enhanced.
خلاصه ماشینی:
پـژوهش حاضـر بـا هـدف بررسـی جایگـاه قـانون و قانون گرایی بر اساس دیدگاه های حضرت امام خمینی(ره ) انجام شده است و درصـدد پاسـخگویی بـه ایـن سؤال است که قانون و قانون گرایی در بین گروه های مختلـف مـردم چـه جایگـاهی دارد؟ ایـن پـژوهش از حیث هدف کاربردی و از نظر روش ، تحلیلـی - اسـتنباطی اسـت .
در این پژوهش تلاش شده که به بررسی جایگاه قانون بالأخص قـانون اساسـی در کشـور اسـلامی ایران با توجه به بیانات حضرت امام خمینی (ره ) پرداخته شود و دیدگاه قشرهای مختلف اجتمـاع در مورد قانون و قانون گرایی مورد بررسی قرار گیرد و نشان داده شود که راه رسیدن بـه وحـدت ملـی و رفع اختلافات پیش آمده در میان مردم و مسئولان ، حاکمیت قانون و بازگشت به قانون است .
یافته های مربوط به میزان قانون پذیری مردم (رجوع شود به تصویر صفحه) به منظور رتبه بندی بین مؤلفه ها، ابعاد و گویه ها از نظر پاسخگویان آزمون فریدمن مورد استفاده قرار گرفتـه اسـت .
رتبه بندی مولفه های قانون گرایی (رجوع شود به تصویر صفحه) به منظور بررسی تأثیر قانون پذیری حاکمان بر قانون پذیری مردم از آزمون خی دو استفاده گردید که جداول آن به صورت زیر میباشد: جدول ١٢.
جدول توافقی قانون پذیری حاکمان در مقابل پایبندی نخبگان نسبت به قانون در جامعه (رجوع شود به تصویر صفحه) یافته های جدول شماره ١٥ حاکی از آن است که با افزایش قانون پـذیری حاکمـان ، قـانون پـذیری نخبگـان نیـز افزایش مییابد که مشابه افزایش قانون پذیری برای مردم میباشد.