چکیده:
جامعه برای قوام و دوام خود نیازمند مولفه های گوناگونی از جمله احترام به ارزشهای والای انسانی و اخلاقی است. ازآنجاکه این ارزش ها از بستر جامعه رشد میکند؛ در همه جوامع اعم از سنتی و نوین جایگاه خود را خواهد داشت، برخی ارزش ها از جمله رعایت حقوق دیگران، احترام به نفس انسان، ایثار و... همواره در دیدگاه همه جوامع ارزشمند محسوب و برخی دیگر به فراخور نگرش هرجامعه و فرهنگ آن ارزشمند تلقی می گردد و البته همه این ارزش ها از ضمانت اجرای یکسانی برخوردار نیست و باتوجه به میزان اهمیت این اصول، از ضمانت اجرای ضعیفی مثل نکوهش تا در مراتب بالاتر، مجازات قانونی برخوردار می شوند که این مقاله رعایت ارزش های ماندگار در دیوان محاسبات را مدنظر قرار داده و به بررسی این مطلب می پردازد که آیا در صورت عدم رعایت این اصول انسانی و ارزش های اخلاقی ضمانت اجرای قانونی درنظر گرفته شده یا خیر؟ بعبارت دیگر آیا کارکنان دیوان محاسبات درصورت نقض ارزشهای اخلاقی مواجه با ضمانت اجرای حقوقی هستند یا خیر؟ که با شیوه تحلیلی به این نتیجه دست یافتیم که نقض برخی ارزش های اخلاقی در قوانینی ازجمله قانون دیوان محاسبات، قانون محاسبات عمومی و قانون رسیدگی به تخلفات اداری و... ضمانت اجرای قانونی دارد و حتی مجازات شدیدی از جمله انفصال و اخراج درنظر گرفته شده است.
خلاصه ماشینی:
لذا بنظر میرسد یک حسابرس دیوان محاسبات هنگام اعلام گزارش، مکلف به اعلام تخلف، بدون درنظر گرفتن وجدان و ارزش و باورهای اعتقادی خود است بدلیل سرسپردگی سازمانی و تعهدی که به سازمان دارد زیرا درغیراینصورت، نسبت به سازمان مصداق رفتار غیراخلاقی قرارخواهدگرفت؛ اما از سوی دیگر در این تعهد حرفهای و سرسپردگی سازمانی هم اصول و ارزشهایی مورد تعریف و هدفگذاری اخلاقی سازمان قرار میگیرد که در صورت نقض آنها موضوع مقاله ما مصداق خواهد یافت؛ یعنی اگر یک حسابرس، دادیار، مستشار و...
میتوان گفت گاهی اخلاق، حقوقی شده و ضمانتاجرای مشخصی دارد مانند سوءاستفاده از موقعیت، یعنی گستره اخلاقوحقوق با هم منطبق است که دراینحالت عدمرعایت ارزش اخلاقی قابل پیگیریست ازجمله بندهای سیوهشتگانه ماده 8 قانون رسیدگی به تخلفات اداری و مواد 1، 2و3 قانون مسئولیت مدنی کارکنان دولت، اما گاهی نمیتوان برای عدمرعایت اخلاق ضمانتاجرایی تعیین کرد مثل وعده کمک حسابرس به متهم به ناحق، لذا اخلاق فراتر از قانون قرار میگیرد و نهادینه شدن ارزشهای اخلاقی، پایبندیهای بیشتری را بدنبال دارد.