چکیده:
هدف مقاله حاضر مطالعه نقش رسانه های اجتماعی موبایل در بازتولید هویت قومی دانشجویان کرد دانشگاههای تهران است. براساس این هدف، با استفاده از استراتژی قیاسی اقدام به تنظیم چارچوب نظری تلفیقی(نظریّه اهلی سازی رسانه، نظریّه هویّت قومی- سیاسی تد رابرت گر و نظریّه هویّتی هنری تاجفل) شده است. ابزار جمعآوری اطّلاعات پرسشنامه کتبی بوده و نمونه آماری شامل 400 نفر از دانشجویان کرد رشتههای علوم اجتماعی و انسانی دانشگاههای تربیت مدرس، تهران، شهید بهشتی، علاّمه طباطبائی و شاهد بوده که با استفاده از روش نمونه گیری خوشهای برّرسی شدهاند. نتایج تحلیل آماری این بخش از تحقیق نیز نشان داده است که نرمافزارهای اجتماعی پرمخاطب شامل تلگرام، اینستاگرام، واتس آپ و ایمو بوده است. نتایج تحلیلی نشان داده است که تلگرام و اینستاگرام، بدون کنترل تأثیر متغیّرهای سیاسی، اجتماعی و فرهنگی با هویّت قومی دانشجویان رابطه داشتهاند؛ امّا با کنترل تأثیر این متغیّرها، تأثیر استفاده از رسانههای اجتماعی تلگرام و اینستاگرام بشدت کاهش پیدا کرده است. به این ترتیب مقاله حاضر نشان داده است که رسانههای اجتماعی نوین تنها فضای جدیدی برای بازنمایی هویّتی افراد بوده و عوامل اصلی تشدید هویّت قومی را باید در دنیای آفلاین و در بین علل ساختاری ازجمله محرومیّت نسبی، نارضایتی، تجربه زیسته اقوام و غیره جستجو کرد.
The purpose of this article is to survey the role of mobile social network in reproduction of the ethnic identity of Kurdish students in Tehran universities. To this end, using the deductive strategy, we have set up a theoretical framework for compilation (the theory of Domestication of Media, Ted Robert gurr's Ethno-Political Identity Theory and Henri Tajfel's social identity Theory). The data collection tool was a written questionnaire. A sample of 400 students from Kurds in social sciences and human sciences of Tarbiat Modarres, Tehran, Shahid Beheshti, Allameh Tabataba'i and Shahed universities were surveyed using cluster sampling. The statistical analysis of the survey also revealed that the social software programs included the Telegram, the Instagram, WhatsApp and Emo. Analytical results have shown that Telegram and Instagram, without controlling the impact of political, social and cultural variables, have been related to the ethnic identity of students, but by controlling the impact of these variables, the impact of the use of social media on telegrams and Instagram has been greatly reduced. Thus, the present paper has shown that modern social media is only a new way of representing the identity of individuals and the main causes of ethnic identity escalation should be sought in the offline world and among structural causes such as relative deprivation, dissatisfaction, ethnical life experience, and so on.
خلاصه ماشینی:
نتايج تحليلي نشان داده است که تلگرام و اينستاگرام، بدون کنترل تأثير متغيرهاي سياسي، اجتماعي و فرهنگي با هويت قومي دانشجويان رابطه داشته اند؛ اما با کنترل تأثير اين متغيرها، تأثير استفاده از رسانه هاي اجتماعي * دانشيار علوم ارتباطات دانشگاه علامه طباطبائي.
به اين ترتيب مقاله حاضر نشان داده است که رسانه هاي اجتماعي نوين تنها فضاي جديدي براي بازنمايي هويتي افراد بوده و عوامل اصلي تشديد هويت قومي را بايد در دنياي آفلاين و در بين علل ساختاري ازجمله محروميت نسبي، نارضايتي، تجربه زيسته اقوام و غيره جستجو کرد.
به همين ترتيب زماني که متغيرهاي واسط نيز کنترلشدهاند، اين رابطه غيرمعنادار بوده و مي توان ادعا کرد که استفاده از رسانه اجتماعي واتس آپ چه بصورت مستقيم و چه غيرمستقيم ، هيچ تأثير معناداري بر هويت قومي دانشجويان کرد دانشگاههاي تهران نداشته است و اين رسانه به واسطه محدوديت هاي کارکردي خود تنها نقش ارتباطي بين کاربران ايفا کرده است .
جدول شماره (١٤)، نتيجه بررسي آماري رابطه بين ميزان اعتماد به رسانه هاي اجتماعي موبايلي و هويت قومي دانشجويان را نشان ميدهد.
نتايج اين بررسي در جدول ذيل آمده است : جدول ١٥- آزمون همبستگي پيرسون بين استفاده از محتواها و کارکردهاي رسانه هاي اجتماعي موبايلي و هويت قومي (به تصویر صفحه رجوع شود) بررسي جدول ١٥ نشان ميدهد که استفاده از دو محتواي حفظ و توسعه ارتباطات و محتواي علمي تأثير معناداري بر هويت قومي نداشته اند.
اما بررسي رابطه بين استفاده از محتوا و کارکرد سياسي-قومي شامل دو محتواي مسائل فرهنگي و هنري و فعاليت هاي سياسي و قومي با متغير وابسته نشان ميدهد که مقدار معناداري برابر با صفر بوده و اين رابطه در جامعه آماري وجود داشته است .