چکیده:
زمینه و هدف: در دنیای کنونی فضای مجازی عرصه جدیدی برای حیات بشری فراهم نموده است. این فضا در کنار مزایای بیشمار، میتواندآسیبهایی نیز برای کاربران به همراه داشته باشد. این پژوهش درصدداست تا به بررسی آسیبهای روانی-اجتماعی ناشی از شبکههای اجتماعی و فضای مجازی در دانش آموزان بپردازد. روش: این پژوهش کاربردی و از نوع پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش را دانش آموزان دختر مقطع متوسطه دوم(دولتی) واقع در منطقه 15 شهر تهران به تعداد6071 نفر تشکیل دادهاندو نمونه 363 نفری از آنها به روش نمونهگیری خوشهای چندمرحلهای موردپرسش قرار گرفتهاند. برای انتخاب نمونهها، ابتدا از بین دبیرستانهای دوره دوم منطقه 15، تعداد7 دبیرستان به طور تصادفی از ناحیههای مختلف منطقه تعیین و سپس از هر دبیرستان دو کلاس به طور تصادفی انتخاب شدند. همچنین پس از تهیه و تنظیم پرسشنامه و توزیع در بین گروههای هدف، یافتههای حاصل از پرسشنامه با کمک آزمون تی موردتجزیه وتحلیل قرار گرفت.در این پژوهش از اسنادو متون کتابخانه ای و منابع اینترنتی بهره گیری شده است.
یافتهها و نتایج: پژوهش نشان دادکه بین «انزوای اجتماعی»، «اضطراب» و «افسردگی» کاربران و غیر کاربران شبکههای اجتماعی و فضای مجازی تفاوت معناداری وجوددارد، اما بین «اختلال در کنش اجتماعی» کاربران و غیر کاربران تفاوت معناداری وجودندارد. دادههای این پژوهش به وضوح نشان داده است که دانش آموزان دختر در فضای مجازی و شبکههای اجتماعی دچار آسیبهای روانی و اجتماعی فراوان گردیده و نتایج به دست آمده حاکی از آن می باشدکه استمرار بدون کنترل این رویه، باعث آسیبهای جدی به گروههای هدف خواهدشد.
خلاصه ماشینی:
داده هاي اين پژوهش به وضوح نشان داده است که دانش آموزان دختر در فضاي مجازي و شبکه هاي اجتماعي دچار آسيب هاي رواني و اجتماعي فراوان گرديده و نتايج به دست آمده حاکي از آن مي باشد که استمرار بدون کنترل اين رويه ، باعث آسيب هاي جدي به گروه هاي هدف خواهد شد.
زندوانيان ، حيدري ، باقري و عطارزاده (١٣٩٢)، در پژوهشي به اين نتيجه رسيدندکه استفاده از فضاي مجازي در ابعاد خانوادگي ، تحصيلي ، سازگاري ، اعتقادي – عبادي و رواني دانش آموزان تاثير منفي دارد و در بين وسايل ، تلفن همراه بيشترين و بازي هاي رايانه اي کمترين آسيب را براي دانش آموزان به همراه داشته است .
آرامون (١٣٩٢)، در بررسي تاثير ميزان استفاده از شبکه هاي اجتماعي در تغيير رفتار اجتماعي جوانان شهر تهران به اين نتيجه رسيد که بين دو متغيرکنش اجتماعي و رفتار ارتباطي کاربران شبکه اجتماعي فيسبوک همبستگي معني داري وجود دارد.
پورشهرياري (١٣٨٦) در پژوهشي با مقايسه افسردگي ، انزواي اجتماعي و ارتباطات خانوادگي دانش آموزان دختر کاربر و غيرکاربر اينترنتي در تهران نشان داد که تفاوت معناداري بين اين دو گروه در هر سه متغير وجود داشت .
بررسي تفاوت انزواي اجتماعي دانش آموزان کاربر و غيرکاربر شبکه هاي اجتماعي و فضاي مجازي درجه سطح فاصله اطمينان گروه اننموانزه ه ميانگين T آزادي معني داري کران پايين کران بالا غيرکاربر 62 981 /1 انزواي اجتماعي 227 -760 /3 0/000 -0/467 -0/145 کاربر 167 287 /2 براي آزمون ساير فرضيه ها نيز از آزمون تي استفاده شده است .