چکیده:
هدف از انتخاب این موضوع بررسی تعویق اجرای مجازات در نظام کیفری ایران می باشد که به روش
توصیفی و تحلیلی انجام پذیرفت با توجه به مطالب چنین میتوان نتیجه گرفت که تعویق اجرای مجازات با
توجه به اهداف و اصول حاکم بر مجازات ها مانند اصل شخصی بودن و یا فردی کردن مجازاتها تاسیس
شده است، در این باره ماده ٥٠١ قانون دادرسی کیفری مصوب ١٣٩٢ به بحث موارد تعویق اجرای مجازات
پرداخته است برابر این ماده اجرای مجازات در موارد زیر به تشخیص و دستور قاضی اجرای احکام به
تعویق می افتد، مقررات راجع به تعویق اجرای مجازات چه در قوانین سابق و چه در قانون مجازات اسلامی
جدید به نحو نسبتا قابل دفاعی مورد توجه مقنن قرار گرفته است . برخلاف رویکرد سابق که این موضوع
منحصر در قضات صادرکننده حکم شده بود، در حال حاضر و تحت شرایط خاصی اعمال مقررات تعویق
اجرای مجازات در برخی موارد یا عهده مقامات صادرکننده حکم و در بیشتر موارد به عهده قضات اجرای
احکام واگذار شده است. با اینکه اجرای برخی مجازات ها، مانند دیه و جزای نقدی ممکن است که منافاتی
با وضعیتهای فوق نداشته باشد، اما با اطلاق ماده فوق، تعویق اجرای حکم نسبت به محکومان زن که ماده
منحصر به آنان است شامل همه مجازاتها می شود، مگر در مورد بند ت که اختصاص به مجازات شلاق
دارد. با این حال تشخیص قاضی اجرای احکام که ماده فوق به آن اشاره دارد میتواند در این زمینه بسیار
تعیین کننده باشد. تشدید بیماری محکوم علیه یا تاخیر در بهبودی وی» در اثر اجرای مجازات، عامل
دیگری است که علاوه بر عوامل مندرج در ماده قبل موجب تعویق اجرای حکم می شود.
خلاصه ماشینی:
ک مقرر داشته که در موارد زير به تشخيص و دستور قاضي اجراي احکام ، اجراي مجازات مقرر در حکم قطعي دادگاه به تعويق ميافتد: الف ) دوران بارداري ب ) پس از زايمان حداکثر تا ماه پ ) دوران شيردهي حداکثر تا رسيدن طفل به سن دوسالگي ت ) اجراي مجازات شلاق در ايام حيض يا استحاضه همانطور که ملاحظه ميشود موارد تعويق اجراي حکم مذکور در ماده ٥٠١ مربوط به محکوم عليه زن ميباشد و در خصوص محکوم عليه مرد موارد تعويق صدور حکم در مواد ٥٠٢ و ٥٠٣ پيش بيني شده است و آن عبارت است از ابتلاي محکوم عليه به يک بيماري يا جنون که ذيلا مورد اشاره قرار مي گيرد.
مبحث دوم : موارد تعويق اجراي مجازات و شرايط آن گفتار اول : دوران بارداري و ضرورت آن بر اساس ماده ٥٠١ آيين دادرسي کيفري «اجراي مجازات در موارد زير به تشخيص و دستور قاضي اجراي احکام به تعويق ميافتد»: الف - دوران بارداري بر اين اساس تا پايان دوران بارداري اجراي مجازات به تعويق ميافتد چرا که اصل بر شخصي بودن مجازات و فردي بودن آن ميباشد و اجراي حکم چه بساء تاثير زيادي بر سلامت جنين داشته باشد و سلامتي وي را تهديد نمايد که اين با اهداف مجازات ها در در فصل اول توضيح داده شد مغايرت دارد، با اينکه اجراي برخي مجازاتها مانند ديه و جزاي نقدي، ممکن است که منافاتي با وضعيت هاي فوق نداشته باشد اما با اطلاق ماده فوق تعويق اجراي حکم نسبت به محکومان زن (که اين ماده منحصر به آنان است ) شامل همه مجازات ها ميشود مگر در مورد بند ت که اختصاص به مجازات شلاق دارد.