چکیده:
هدف این مقاله شناخت میزان تحقق بخشهایی از مباحث نظری و دغدغههای مطرح شده درباره پدیده آمیختگی سیاست و سرگرمی در برنامههای سیاسی سرگرمکننده در شبکههای تلویزیونی فارسی زبان با تمرکز بر مخاطبانِ جوان این برنامهها است. محقق با بهرهگیری از سه مفهوم «اطلاعات-سرگرمی»، «سیاست-سرگرمی» و «نرمخبر» و دو نظریه «کاشت» و «استفاده و رضامندی» به الگوی مفهومی و نظری دست یافته و بر اساس آن به تحلیل مخاطبانِ جوان این برنامهها در شهر تهران در زمینه میزان مصرف، ویژگیهای جمعیتشناختی، علاقمندی به سیاست، انگیزههای مصرف، نحوه پیگیری، استفاده از منابع جایگزین اخبار و اطلاعات، مشارکت سیاسی و گرایش سیاسی مورد تحلیل میپردازد. بخشی از مهمترین نتایج پژوهش نشان میدهد که برنامههای سیاسی سرگرمکننده عمدتاً به صورت مستقیم در تلویزیون دیده میشوند و برنامههای پخش شده از تلویزیون داخلی محبوبیت بیشتری دارند. «اطلاع از رویدادها و اخبار» و «سرگرمی و گذران اوقات فراغت» مهمترین انگیزههای مخاطبان از تماشای این برنامهها بوده است. میزان مصرف برنامههای سیاسی سرگرمکننده با استفاده از منابع جایگزین اخبار و اطلاعات رابطه مستقیم دارد. تقریباً هیچ مخاطبی وجود ندارد که از این قبیل برنامهها به عنوان تنها منبع اطلاعات و اخبار استفاده کند. بین میزان مصرف برنامههای سیاسی سرگرمکننده و میزان مشارکت سیاسی مخاطبان رابطه وجود دارد اما به لحاظ مفهومی و نظری، تاثیرگذاری تماشای برنامههای سیاسی سرگرمکننده بر میزان مشارکت سیاسی منتفی است. به صورت کلی نمیتوان از تاثیرگذاری مشخصات جمعیتشناختی (جنسیت و تحصیلات) بر میزان تماشای این برنامهها سخن گفت، اگرچه این رابطه درباره برخی از برنامهها وجود دارد. یافتهها در مجموع نشان میدهند که بیشتر «افراد علاقمند به سیاست» برنامههای سیاسی سرگرمکننده را پیگیری میکنند. میزان مصرف برنامههای پخش شده از شبکههای ماهوارهای در میان مخاطبان حامی جریان اصلاحطلب و میزان مصرف برنامههای پخش شده از صداوسیما در میان مخاطبان حامی جریان اصولگرا بیشتر است.
The purpose of this paper is to find out the extent of realizing some of the theoretical issues and concerns about integrating politics and entertainment in political programs in Farsi-language television. Using the three concepts of "infotainment", "politainment" and "soft news" and the two theories of "cultivation" and "use and satisfaction", the researcher achieved the conceptual and theoretical model and analyse young audiences of These programs in Tehran in terms of consumption, demographic characteristics, interest in politics, consumption incentives, how to track, use alternative sources of news and information, political participation, and political tendency. Part of the most important research results show that political entertainment programs are mostly seen directly on TV, and broadcasts from domestic television are more popular. "Notification of events and news" and "Entertainment and spending leisure time" have been the most important motivations for the audience to watch these programs. The amount of political entertainment utilization is directly linked to the use of alternative sources of news and information.
خلاصه ماشینی:
محقق با بهره گیری از سه مفهوم «اطلاعات -سرگرمی »، «سیاسـت -سـرگرمی » و «نرمخبـر» و دو نظریه «کاشت » و «استفاده و رضامندی » به الگوی مفهومی و نظری دست یافته و بر اساس آن به تحلیل مخاطبـانِ جـوان ایـن برنامـه هـا در شـهر تهـران در زمینـه میـزان مصـرف ، ویژگی های جمعیت شناختی ، علاقمندی به سیاست ، انگیزه های مصـرف ، نحـوه پیگیـری ، استفاده از منابع جایگزین اخبار و اطلاعات ، مشارکت سیاسـی و گـرایش سیاسـی مـورد تحلیل می پردازد.
بـین میـزان مصـرف برنامـه هـای سیاسـی سرگرم کننده و میزان مشارکت سیاسی مخاطبان رابطه وجود دارد اما به لحـاظ مفهـومی و نظری ، تاثیرگذاری تماشای برنامه های سیاسی سرگرم کننده بـر میـزان مشـارکت سیاسـی منتفی است .
به عنوان مثـال «میـزان مصـرف برنامـه هـای سیاسـی سرگرم کننده تلویزیون ماهواره ای » در هر فرد عبارت اسـت از مجمـوع نمـرات آن فـرد در گزینه های انتخاب شده در زمینه مصرف ٤ برنامه شبکه نیم ، دکتر کپی ، آنتن و پارازیت .
٤. ٥ رابطة بین تحصیلات و میزان مصرف برنامه های سیاسی سرگرم کننده محقق با استفاده از آزمون کروسکالوالیس رابطه تحصـیلات و میـزان مصـرف برنامـه هـای سیاسی سرگرم کننده را به صورت جداگانه و گروهی مورد بررسی قرار می دهد.
بین میزان استفاده از منابع جایگزین اخبار و اطلاعات و میزان مصرف برنامه های سیاسی سرگرم کننده در هر سه رسانه و همچنین در گروه برنامه های ماهواره ای ، تلویزیون داخلی و کل برنامه ها رابطه معنی داری وجود دارد.