چکیده:
هدف پژوهش حاضر، «تبیین مدل عملکردی انگیزش بر اساس منابع اسلامی» بود. روش پژوهش حاضر، «توصیفی- تحلیلِ مفهومی» بود. یافته ها نشان داد که، 1. «نیّت»، متاثر از سه گروه عوامل است: الف. عوامل درون فردی بنیادین که عبارتند از: «انواع روح»، «مزاج و طبایع»، و «گرایشات فطری»؛ ب. عوامل درون فردی فرایندی که عبارتند از: «نظام شناختی- عقیدتی» و «نظام طرحوارههای عاطفی-هیجانی»؛ ج. «عوامل برون فردی» که شامل محیط، و شرایط فرهنگی است؛ 2. از دیدگاه منابع دینی، جلوه های انگیزش را در سه دسته میتوان قرار داد: الف. «جلوه های رفتاری»، مثل عمل صالح (شاخص تلاش)، صبر و بردباری (شاخص استقامت)، و گزینش گری معیارهای دینی (شاخص انتخاب)؛ ب. «سطح مشغولیت و آمیختگی»، مثل یاد آخرت (مشغولیت شناختی)، تجربه هیجانات مختلف از قبیل خوف، حزن و... (مشغولیت هیجانی)، و دلسوزی در هدایت مردم (عاملیّت اجتماعی)؛ ج.«قلب سلیم»، که مهم ترین دستاورد و نتیجه نظام انگیزش دینی است و تأثیر متقابل بر نظام های شناختی و عاطفی ما دارد
خلاصه ماشینی:
ضرورت انجام مرحله دوم ، بدين جهت است که نظام رواني آدمي متشکل از ّ ساحت هايي است که آن ساحت ها به صورت يک «کل » به هم پيوسته هستند و هر سازه روانـي در ارتباط با سازه هاي ديگر به فعاليت مي پردازد؛ براي نمونه ، انگيـزش بـه عنوان يکـي از سـاحت هاي وجودي آدمي در ارتباط با ساحت هاي وجودي ديگر، مانند شناخت ها، هيجان ها و رفتـار اسـت و نيز در تعامل با آنها به فعاليت مي پردازد.
بنابراين در يک جمع بندي کلي از نظريه هاي روان شناختي درباره الگوي عملکردي انگيزش مي توان گفت ، انگيزش پديده اي چند وجهي است که از دو دسته کلي «عوامل درون فردي » (صفات شخصيتي ، نيازها، نظام شناخت ها و باورها، و عواطف و هيجان هـا) و «عوامـل بـرون فـردي » (عوامـل محيطـي ، اجتماعي و فرهنگي ) تأثير مي پذيرد و بر سـه دسـته کلـي از پديـده ها، يعنـي «رفتـار و جلوه هـاي آن »، «سطح مشغوليت »، و «سطح زيست شناختي انسان » تأثير ميگذارد.
هدف پژوهش حاضر، «تبيين مدل عملکردي انگيزش براساس منـابع دينـي »، از راه شناسـايي فرايندهاي انگيزشي و چگونگي (تسهيل گري و بازداري ) تعامل آنها با يکديگر و نيز تـأثير آنهـا بـر جلوه هاي رفتاري −رواني انسان است .