چکیده:
مغازیها آثاری هستند که علاوه بر "غزوه"ها، روایتگر زندگانی و "سریه"های زمان پیامبرند. "مغازیالنبی" اثر "یعقوب صرفی"، دربرگیرنده همه بخشهای زندگانی پیامبر است و نمونه ویژهای از مغازی منظوم در ادب فارسی است که در گمنامی مانده است؛ پژوهش حاضر که حاصل بررسی چهار نسخه خطی و تصحیح آنهاست، ضمن پرداختن به زندگینامه نویسی در جهان اسلام و انواع آن، جایگاه مغازی در ادبیات و معرفی صرفی و آثار او، به بررسی و تحلیل ساختار مغازیالنبی پرداخته است، حاصل پژوهش نشان میدهد صرفی، همانند مورخی دقیقالنظر بر اساس منابع تاریخی به شرح حوادث زندگی پیامبر پرداخته به شیوهای که نمیخواهد هیچیک از وقایع و شخصیتهای زمان پیامبر را فراموش کند؛ به همین منظور بهجای استفاده از زبان شاعرانه و عناصر ادبی، در پی روایت تاریخ پیامبر با زبانی ساده است.
خلاصه ماشینی:
"مغازیالنبی" اثر "یعقوب صرفی"، دربرگیرندۀ همۀ بخش های زندگانی پیامبر است و نمونۀ ویژه ای از مغازی منظوم در ادب فارسی است که در گمنامی مانده است ؛ پژوهش حاضر که حاصل بررسی چهار نسخۀ خطی و تصحیح آن هاست ، ضمن پرداختن به زندگینامه نویسی در جهان اسلام و انواع آن ، جایگاه مغازی در ادبیات و معرفی صرفی و آثار او، به بررسی و تحلیل ساختار مغازیالنبی پرداخته است ، حاصل پژوهش نشان میدهد صرفی، همانند مورخی دقیق النظر بر اساس منابع تاریخی به شرح حوادث زندگی پیامبر پرداخته به شیوه ای که نمیخواهد هیچ یک از وقایع و شخصیت های زمان پیامبر را فراموش کند؛ به همین منظور به جای استفاده از زبان شاعرانه و عناصر ادبی، در پی روایت تاریخ پیامبر با زبانی ساده است .
پیشینۀ پژوهش شماری از پژوهشگران در خلال بررسی تاریخ و ادبیات کشمیر دربارۀ صرفی کشمیری مطالبی نوشته اند که این آثار به ارائۀ دورنمایی از زندگی سیاسی و دینی شیخ یعقوب و نقش وی در حل معادلات کشمیر معطوف بوده و دربارۀ ابعاد ادبی این شاعر مطلب قابل توجهی بیان نشده است ؛ ازجملۀ این آثار میتوان به کتاب تذکره شعرای پارسی زبان کشمیر اثر خواجه عبدالحمید عرفانی، کتاب واقعات کشمیر اثر خواجه محمد اعظم و مقالۀ نثرنویسی فارسی در کشمیر از صابر آفاقی اشاره کرد.
همچنین با بررسی ابیات اثر مذکور میتوان گفت که شاعر در سرودن و تنظیم مغازی در بحث محتوایی، بیشتر به روایت های اهل تسنن نظر داشته و از آن ها برای نقل منظوم خود بهره گرفته است (صرفی، همان ، گ .