چکیده:
ابراهیم حسنبیگی از نویسندگان توانمند معاصر است که تاکنون آثار داستانی متعددی را در حوزۀ ادبیّات پایداری تألیف کرده است. در این پژوهش سعی شده، تحلیلی سبکشناختی از رمان «ریشه در اعماق» وی که جزو آثار برتر ادبیات پایداری است، ارائه شود. این مقاله، با بهرهگیری از شیوهً توصیفی-تحلیلی، به بررسی سبکی رمان مذکور در چهار لایۀ واژگانی، نحوی، بلاغی و ایدئولوژیک پرداخته و درصدد پاسخگویی به این پرسش است که بارزترین ویژگیهای سبکی نویسنده در این رمان کدام است؟ براساس یافتههای پژوهش، این رمان در لایۀ واژگانی بیشتر از واژههای حسی و نشاندار استفاده کرده است و دارای نحوی گسسته، با صدای دستوری فعال و ایستاست. تمهیدات سبکی بهکاررفته در این اثر نیز شامل تشبیهات حسی، کنایات، استعاره، حسامیری و ضربالمثل است. ازلحاظ فکری نیز در این اثر مسائلی چون دینباوری و خداباوری، میل به شهادت و... نمود بارزی دارد.
خلاصه ماشینی:
ازجمله نویسندگان این حوزه میتوان به ابراهیم حسن بیگی اشاره کرد که در سال های جنگ فعالیت های فرهنگی زیادی داشته است و آثار متعددی نیز در حوزۀ دفاع مقدس از خود به جای گذاشته است .
در این پژوهش ، رمان ریشه در اعماق ابراهیم حسن بیگی که ازجمله رمان های مطرح در حوزه دفاع مقدس است ، بر مبنای سبک شناسی مدرن (لایه ای) در بخش های واژگانی، نحوی، بلاغی و ایدئولوژیک مورد تجزیه وتحلیل قرارگرفته است .
رمان ریشه در اعماق وی نیز در سال ١٣٥٧ از سوی بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس مورد تقدیر واقع شد و در سال ١٣٧٧ برندۀ دیپلم افتخار جایزۀ بیست سال ادبیات داستانی انقلاب اسلامی گردید.
از دیگر شخصیت ها که نقش پررنگ تری در داستان ایفا میکنند میتوان از پدر و مادر شفی، بماه همسرش که فرزند شهید است ، خان محمد، عموی شفی که فردی شرور و قاچاقچی است و درواقع شخصیت مقابل شفی قرار میگیرد و شریف و نطقی، دوستان شفی که باعث تحول در زندگی وی میشوند و نهایتا خیروک که میتواند «نمادی از پاکی و ارزش های متعالی کم رنگ شده در جامعه باشد» نام برد (حسن بیگی، ١٣٧٤: ٣٦).
نویسندۀ ریشه در اعماق نیز که اثری در حوزۀ وقایع مرتبط با دفاع مقدس است ، غالبا از واژه های عینی و حسی در اثر خود استفاده کرده است که این امر موجب حسی شدن سبک و شفافیت و تأثیر هنری آن شده است : «درد از ستون فقرات شروع شد.