چکیده:
در حالی که عصر حاضر، عصر اقبال به مهدویت و ظهور منجی امم است و مهدیباوران عالم نیاز به اطلاعات و موضوعات مهدوی دارند، معالاسف به خاطر فقدان مدیریت محتوایی اطلاعات، دستیابی به اطلاعات وموضوعات دلخواه در این حوزه با چالش و سختیهایی رو به رو است. این معضل قابل توجه، میطلبد شبکهای مفهومی و هوشمند برای سازماندهی و مدیریت تمام اطلاعات و موضوعات مهدوی طراحی و پیادهسازی گردد. برای چنین منظوری، برخی گمانهها بر این است که ردهبندی، یا سرعنوانهای موضوعی و یا اصطلاحنامه ظرفیت شبکهسازی این چنینی را داشته باشند. ولی با بررسی هر یک از آنها و سنجش مقدوراتشان به دست میآید ظرفیتشان نسبت به این امر مهم محدود و کمبنیه است. گرچه اصطلاحنامه نسبت به دو مورد دیگر وضعیت مناسبتری دارد، ولی در برابر برخی از مطالبات و مقتضیات چنین شبکهای عظیم ناتوان و منفعل است. در این بین، رویکرد آنتولوژی (هستیشناسی) رویکرد پیشرفتهتری است و علاوه بر آنکه معایب اصطلاحنامه را ندارد، ظرفیت بالایی برای برقراری انواع رابطهها دارد و به کاربر امکان میدهد با برقراری رابطهها و تشخیص نوع آنها استنتاج تازهای از دادهها داشته باشد. هستیشناسی نیاز به ابزار فنی و الکترونیکی ویژهای دارد که قابلیت اشتراکپذیری یکی از ملزومات آن به شمار میآید. برای این منظور نرمافزارهایی طراحی و پیادهسازی شدند، که بهترین و کاملترین آنها نرمافزار پروتج است. در این پژوهش، بعد از امکانسنجی رویکردهای مدیریت اطلاعات، رویکرد آنتولوژی به عنوان رویکردی نوین و کارساز معرفی و نحوه پیادهسازی آن در نرمافزار پروتج مورد بحث و بررسی قرار میگیرد.
While the present era is the dawn of Mahdism and the emergence of the savior of the Imam and the
Mahdi believers in the universe need information
and Mahdavi subjects, however, due to the lack of information content management, access
to arbitrary information in this field faces challenges.
This significant dilemma calls for conceptual and intelligent networks to be
designed and implemented to manage all information and issues related to
Mahdi. To this end, some speculations are assumed to have the capacity to classify, either subject
headings or thesauri. But by examining each of them
and measuring their capabilities, their capacity to do so is limited. In the meantime, the
ontology approach is a more advanced one, with a high
capacity for communicating types, allowing the user to make new inferences
from the data by establishing relationships and recognizing their types. Have.
The ontology requires specialized technical and electronic tools that are one of the essentials of
sharing. For this purpose, software was designed and
implemented, the best and most complete of which is the DDR software. In this research, after
evaluating the feasibility of information management
approaches, the ontology approach is introduced as a novel and effective
approach and its implementation in Prog software is discussed.
خلاصه ماشینی:
بخش اول: رویکردهای بنیادی ساختاردهی اطلاعات تاکنون برای ساختاردهی اطلاعات، رویکردهای بنیادی متعددی توسط دانشمندان علم اطلاعات مطرح و حتی مورد بهرهبرداری قرار گرفته است، که معروفترین و پُرکاربردترین آنها ردهبندی، سرعنوانهای موضوعی فارسی و اصطلاحنامه (تزاروس) است و در این سالهای اخیر بحث هستیشناسی (آنتولوژی) مطرح و به عنوان رویکردی کاملتری نسبت به سایر رویکردهای ساختاردهی اطلاعات معرفی شده است.
(پور احمد، 1387: 66) اگر بخواهیم برای تشکیل شبکه مفهومی معارف و موضوعات مهدوی از سرعنوانهای موضوعی استفاده کنیم، با دو چالش بزرگ رو به رو میگردیم: نخست اینکه توان ایجاد شبکه به هم پیوسته(با ارتباط تو در تو) را ندارد و دوم اینکه از اصول ساختاردهی اطلاعات، که عبارت است از اصطلاحنامه استفاده نمیکند؛ زیرا از انواع رابطههای معنایی اطلاعات، تنها رابطه همارزی دارا است و از رابطههای اعم و اخص و وابسته در آن گزارش نمیگردد.
ک: آوستین، 1365: 9؛ هینز، 1385: 137) اگر بخواهیم درک روشنی از روابط بین اصطلاحات در نظام اصطلاحنامهای داشته باشیم، لازم است چنین روابطی را بر روی واژهای از واژگان معارف مهدوی پیاده نموده تا توان آن برای نظم بخشی اصطلاحات این حوزه را مورد سنجش و قضاوت قرار دهیم .
بخش دوم: چگونگی ایجاد شبکه مفهومی تخصصی مهدویت با بررسی رویکردهای بنیادین ساختاردهی اطلاعات در هر دامنه یا هر موضوعی، روشن شد که رویکردهای ردهبندی، سرعنوانهای موضوعی و اصطلاحنامه نویسی میتوانند در ایجاد شبکه مفهومی معارف و موضوعات مهدوی در حد محدود کمکهایی داشته باشند، ولی با توجه به حجم اطلاعات موجود و گستردگی معنایی و روابط مختلف بین آنها و تولید روزافزون چنین مطالبی در این حوزه مقدس، کافی به مقصود نمیباشند، نه به تنهایی و نه با کمک یکدیگر.