چکیده:
ظهور رسانههای اجتماعی، مقیاس و سرعت اشتراکگذاری اخبار و اطلاعات را متحول ساخته است. با وجود این، تمایل کاربران به برقراری ارتباط با افراد همفکر و تعبیة الگوریتمهای توصیهگر از سوی بسترهای مختلف، برای جلب نظر کاربران و کنترل حجم اطلاعات اضافی، خطر قطبش و تفکیک برخط و احتمال مصرف اطلاعات جانبدارانه و مضر را افزایش داده است. به عبارتی کاربر با شخصیسازی محتوا، ضمن اجتناب از دیدگاههای مخالف، در معرض مطالبی قرار میگیرد که تأییدکنندة تعصباتش بوده و از قبل به آنها اعتقاد داشته است. این مهم، منجر به حصر اطلاعاتی کاربر و شکلگیری حباب فیلتر و پیلههای اطلاعاتی اطراف وی میشود. اگر اطلاعات منتشرشده، در فضای این حبابها و اتاقهای پژواک، همچون اخبار جعلی، آسیبزا باشند، خطرهای متعددی را به همراه دارد؛ تا جاییکه میتواند فرایند دموکراسی و تفاهم اجتماعی را مختل سازد و جامعهای چندپاره را سبب شود. در این مقاله، با بررسی منابع علمی موجود به معرفی نظریه حباب فیلتر و تأثیر آن بر تشدید قطبیسازی جوامع و افزایش مصرف اخبار جعلی میپردازیم.
Emergence of social media has changed the scale and speed of sharing news and information. But despite such development, desire by users to contact people of their liking and installing advising algorithms by various platforms in order to attract users and control the volume of the extra information, danger of polarization and online separation, have increased the possibility of using partial and harmful information. In other words, the user by personalization of the content, while depriving himself from various outlooks, exposes himself to materials that confirm his prejudices that he has had believed before. This practice leads to information imprisonment of the user and formation of filtering bubble and information shield around him. In case the published information in this bubbly space and echo chambers, like fabricated news to be harmful, it would be dangerous in many ways to an extent that can disrupt the process of democracy and social understanding and create a divided society. In this research work, by reviewing the scientific sources, we have introduced the filtering bubble and its impact on polarization of communities and consumption of the fabricated news.
خلاصه ماشینی:
برخی بــر این بـاورند که ظهور ایــن رسانههــا، اطلاعات را تــا حـدود زیــادی متنـوع کــرده(Fletcher & Nielsen, 2017) اما در مقابل، عدهای دیگر معتقدند رسانههای مبتنی بر اینترنت، منجر به اثری به نام “حباب فیلتر” (Filter Bubble) شدهاند؛ به این معنا که الگوریتمهای شخصیسازی در فضای اینترنت باعث میشوند تا کاربران فقط، اطلاعات و محتواهای خاصی را که موردپسندشان است مشاهده کنند (Pariser, 2011) و در یک فضای اطلاعاتی محدود محصور شوند، به همین دلیل، تنوع اطلاعات قابل مشاهده برای کاربران، محدود میشود (Leese, 2014: 495_511).
(Sunstein, 2002: 9) در حالیکه، سانستین شکلگیری اتاقهای پژواک و چندپاره شدن فکری جوامع را، نتیجه عصر اینترنت میداند، برخی دیگر از پژوهشگران بر این باورند که “ بالکانسازی” (Balkanization) یا همان تفکیک اجتماعی، میتواند به صورت آفلاین نیز رخ دهد؛ برای مثال، مردم فقط روزنامههایی را که از قبل میشناسند و دوست دارند خریداری میکنند و از این طریق دیدگاههای خاص آنها تقویت میشود(Garrett, 2009: 265-285) گروهی دیگر نیز معتقدند که حبابها، فقط در رسانههای سنّتی شکل میگیرند؛ چراکه روزنامهها یک نگرش خاص و محدود را مطرح میکنند و در مقابل، با وجود امکان انتخابهای گسترده در وب، مردم قادرند مجموعة متنوعتری از مطالب را، در این فضا مصرف کنند.
با ظهور رسانههای اجتماعی، به عنوان منبع مهم دریافت اخبار و اطلاعات، برخی از کارشناسان نگرانیهایی را مبنی بر افزایش “ تفکیک برخط” (Online Segregation) مطرح کردهاند؛ به این معنا که ارائة اخبار و نظرهای جانبدارانه در فضای این رسانهها، ممکن است منجر بـه رشد افراطگرایی سیاسی (Political Radicalism) و افراطگرایی در جامعـه شود (Bozdag, 2015: 1) به طوریکه افراد با نظرها و استدلالهای سیاسی کمتری مواجه شوند و فکر کنند هیچ محتوا و نظر دیگری به غیر از محتوایی که مصرف میکنند وجود ندارد.