چکیده:
در این مقاله پایداری بودجهای در ایران بررسی میشود. نخست با مطالعه ادبیات نظری ارتباط بین عدالت بیننسلی در بهرهبرداری از منابع طبیعی با پایداری بودجهای بررسی میشود و سپس پایداری بودجهای ایران و رعایت عدلت بیننسلی با استفاده از اطلاعات بودجه به ترتیب در دو مقطع زمانی 1381−1395 و 1396−1455 سنجش و پیشبینی میشود. در دوره مورد بررسی دولت هیچگاه نتوانسته مخارج خود را بدون اتکای به عواید نفتی تراز کند. در مقطع زمانی دوم و با ادامه سیاستهای فعلی نیز بودجه دولت پایدار نخواهد بود. در دوره گذشته برابری بیننسلی رعایت نشده و در صورت تداوم سیاستهای فعلی در آینده نیز این برابری وجود نخواهد داشت؛ اما بهطور همزمان میتوان به دو هدف اجتماعی و مالی دولتها نائل شد و آن استفاده از سیاست مالی مبتنی بر قاعده هارتویک است. در این صورت با برقراری عدالت بیننسلی شاخصهای پایداری بودجهای نیز بهبود مییابد؛ در معنای ساده آن، در پایان دوره اتمام ذخایر نفتی دولت میتواند بدون اتکا به عواید نفتی بودجه خود را متوازن کند و با پسانداز بخش قابل توجهی از عواید نفتی بر ذخایر ارزی خود بیفزاید و هم حقوق بیننسلی در استفاده از عواید نفتی رعایت میشود.
In this study, budget sustainability in Iran is investigated. This study takes into account the important issue and concept of establishing intergenerational justice in the exploitation of oil resources. In this study, with the study of literature on the issue of intergenerational justice in utilizing natural resources and its relation to budget sustainability, Iran's budget sustainability was measured and predicted using budget information in the two periods of 1395-1385 and 1395-1495. . By reviewing theoretical literature and in the research model, the relationship between generating justice among generations in using natural resources and establishing sustainability of the budget will be examined. In the period under study, the non-resource primary balance to non-oil GDP (NRPB ) has always been negative , which means that the government has never been able to balances its costs without relying on oil revenues. At the second time section, the same indicator (as one of the symbols of budget instability) will be negative. Therefore, the Iranian government's budget has not been sustained during the studied period and will not be sustainable as the current trend continues. With the sustainability of the budget, the budget indicators will improve, meaning in its simplest sense, at the end of the oil reserves, the state can balance its budget without relying on oil revenues and even save significant amounts of oil revenues and add to its foreign exchange reserves. There is also an intergenerational right to use oil revenues will be reserved.
خلاصه ماشینی:
در این صورت با برقراری عدالت بیننسلی شاخصهای پایداری بودجهای نیز بهبود مییابد؛ در معنای ساده آن، در پایان دوره اتمام ذخایر نفتی دولت میتواند بدون اتکا به عواید نفتی بودجه خود را متوازن کند و با پسانداز بخش قابل توجهی از عواید نفتی بر ذخایر ارزی خود بیفزاید و هم حقوق بیننسلی در استفاده از عواید نفتی رعایت میشود.
در مورد اینکه مفهوم پایداری بودجه چیست، وضعیت پایداری بودجه در ایران به چه شکلی بوده است (زارعی، ۱۳۹۷؛ افشاری، شیرینبخش و بهشتی، 1390)، عوامل مؤثر بر پایداری بودجه چه چیزهایی است و چه تأثیری بر متغیرهای کلان اقتصادی دارد (فتاحی، حیدری و عسکری، 1393)، چه روشهایی دنبال کنیم تا در زمان نبود درآمد نفت و گاز، از پایداری بودجه برخوردار باشیم یا رابطه پایداری بودجه و اتمام ذخایر چگونه باید باشد (بارنت و ا 2 i"/>i"/> 2002؛ ایتام و همکاران، 2006)، همچنین چگونه از منابع طبیعی استفاده کنیم تا تعادل بین مصرف حال و آینده به وجود آید (کیسرز و دیگران، دسته دوم از مطالعات مربوط به شناخت موضوع عدالت بیننسلی است، اینکه نظریه عدالت بیننسلی لیبرال و نقدهای مرتبط با آن کدامند (کاخکی و همکاران، 1396) و نظر اسلام در مورد عدالت بیننسلی چیست (فراهانی فرد Barnet & Ossowski Barnet & Ossowski دسته سوم از مطالعات به بررسی رابطه بین عدالت بیننسلی و دیگر متغیرها پرداخته است: رابطه عدالت بیننسلی و رفاه (سامرز و اسمیت، 2014؛ توحیدینیا، 1394) و رابطه عدالت بیننسلی و استخراج نفت و گاز و توزیع آنها (انگل و والدز، 2000).