چکیده:
با وقوع انقلاب اسلامی ایران در سال 1357، منطق هویت و غیریت در گفتمان سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران و امریکا متحول گشته و این دو بازیگر از متحد استراتژیک به نیروهایی متخاصم بدل شدند. از این لحظۀ تاریخی، روابط ایران و امریکا و به تبع آن ایران و غرب، در دایرهای از اگونیسم تا آنتاگویسم بازنمایی گردید. این موضوع در سطوح ذهنی و عینی قابلتوجه بوده و مسالۀ تحریمها علیه ایران یکی از کانونهای اصلی این موضوع بهشمار میرود. نوشتار پیش رو در پی پاسخ به این پرسش است که «با کانون قراردادن خبرهای منتشرشده در پیکرۀ بهروزشوندۀ NOW در باب مسالۀ تحریمهای اعمالی بر ایران (از سال 2010 همگام با فعالشدن پیکره تا سال 2019)، گفتمان پنهان نهفته در پس این پیکره، چه نشانهها و مفاهیمی را برجستهسازی کرده و یا به حاشیه میراند؟». این پژوهش با طراحی یک سامانۀ روششناختی چندسطحی، در دو سطح خرد و کلان به تحلیل دادهها میپردازد. در سطح خرد با استفاده از پیکرۀ بهروزشوندۀ NOW موارد ناظر بر «تحریمها علیه ایران» را با توجه به مقولههای معنایی و نشانهشناختی دستهبندی کرده و در سطح کلان چگونگی بازنمایی مسالۀ تحریمها علیه ایران با تکیه بر دادههای حاصل از سطح خرد، واکاوی میشود. در سطح کلانِ پژوهش از نظریۀ تحلیل گفتمان (انتقادی) با تاکید بر دیدگاه «گفتمان پنهان» فرکلاف، از دیدگاههای لاکلا و موف و تئون فندیک بهره گرفته میشود. برمبنای یافتهها، در پیکرۀ پژوهش، مسائل بازگشت دگربارۀ تحریمها، نقض آن از سوی برخی کشورها، معافیت برخی دیگر در نتیجۀ همراهی با ایالات متحده، نوع اعمال قانونی آن و مکانها و اشخاص برجستهسازی میشود. پربسامدترین رخدادهای پیکره بیانگر نگرشی یکسویه از منظر ایالات متحده است و از واکنشهای ایران چشمپوشی میکند.
With the 1979 Iran revolution, there has been an evolution in the logic of self and other in the foreign policy discourses of the Islamic republic of Iran and the USA, and these former two strategic allies, turned to the present antagonistic forces. From this historical point onwards, Iran-the USA relations and consequently, Iran and the West, was represented in a circle of agonism to antagonism. This issue has been considerable in both objective and subjective levels and Iran sanctions is one of its focuses. This study aims to investigate the hidden discourse in NOW, a web-based newspaper and magazine corpus, and to examine which signs and concepts were and forgrounded or backgrounded. The data were collected from NOW corpus from 2010 to 2019, and then analyzed in two micro and macro levels. In the micro level, with a focus on Iran sanctions items, the corpus was analyzed for the use of semantic categories. In the macro level, the representation of this issue was represented was investigated based on the approach of critical discourse analysis focusing on the hidden discourse of Fairclough, Laclau and Mouffe and van Dijk. Results show that some issues such as the reimposition of sanctions, their upcoming, violation, lifting sanctions, legislation and the names of different countries are foregrounded in this corpus. The most frequent topics in this corpus denote a one-sided view from the USA’s attitude, neglecting Iran’s reactions.