چکیده:
در دهههای اخیر ماهیت و طیف امنیت بینالمللی در پرتو ظهور عوامل غیردولتی تروریستی و گسترش سلاحهای کشتارجمعی متحول شده است؛ به گونهای که دسترسی عوامل غیردولتی تروریستی به سلاحهای کشتارجمعی تبدیل به یک تهدید جدی برای جامعه بینالمللی شده است. نظر به آنکه چنین تهدیدی در اسناد بینالمللی منع سلاحهای کشتارجمعی مورد توجه قرار نگرفته است، به تدریج جامعه بینالمللی تدابیر خاصی را برای پیشگیری از دسترسی عوامل غیردولتی تروریستی به سلاحهای کشتارجمعی اتخاذ کرده است. پرسش اصلی این است که آیا تلاشهای بینالمللی موجب رفع کامل چالشهای نظارتی در خصوص اینگونه عوامل غیردولتی شده است؟ این مقاله با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی چالشهای نظارتی در پیشگیری از دسترسی عوامل غیردولتی تروریستی به سلاحهای کشتارجمعی را بررسی کرده و نتیجه میگیرد که رفع کامل این چالشها، مستلزم راهکارهایی همچون جهانشمولسازی تعهدات بینالمللی، هماهنگی و همکاری کامل میان دولتها، نهادهای بینالمللی و مدیران صنایع مربوطه در استانداردسازی حفاظت از سلاحهای کشتارجمعی، مواد اولیه و تأسیسات آنها است. در نهایت به عنوان یک راهکار اساسی، پذیرش یک کنوانسیون بینالمللی خاص و جامع برای منع دسترسی عوامل غیردولتی تروریستی به سلاحهای کشتارجمعی پیشنهاد می گردد
In recent decades, the concept and nature of international security has been evolved through the emergence of terrorist non-State actors and the proliferation of weapons of mass destruction (WMD) so that access to WMD by such non-State actors has become a serious threat for the international community. The lack of provisions in international documents on the prevention of WMD to deal with such threat has made the international community to take special steps in preventing access to WMD by terrorist non-State actors. Notwithstanding these international efforts has not resulted in complete removal of supervisory challenges regarding such non-State actors. In this framework, this paper, using descriptive and analytical method, examines supervisory challenges in prevention of terrorist non-State access to WMD and concludes that the removal of these challenges requires globalization of international obligations, universal and complete co-ordination and co-operation among States, international organs and organisations and the managers of the respective industries in standardization of securing the WMD related materials and supervision over their establishment. As an essential strategy, adoption of a special and comprehensive international convention on the prevention of terrorist non-State actors to access WMD has been suggested in this paper.
خلاصه ماشینی:
پرسش اصلی این است که آیـا تـلاش هـای بین المللی موجب رفع کامل چالش های نظارتی در خصوص این گونه عوامل غیردولتی شده است ؟ این مقاله با استفاده از روش توصـیفی- تحلیلـی چـالش هـای نظـارتی در پیشگیری از دسترسی عوامل غیردولتی تروریستی به سلاح های کشتارجمعی را بررسی کرده و نتیجه میگیرد که رفع کامـل ایـن چـالش هـا، مسـتلزم راهکارهـایی همچـون جهان شمول سازی تعهدات بین المللی، همـاهنگی و همکـاری کامـل میـان دولـت هـا، نهادهای بین المللی و مدیران صنایع مربوطه در استانداردسازی حفاظت از سـلاح هـای کشتارجمعی، مواد اولیه و تأسیسات آن ها اسـت .
به این ترتیب ، اگرچه همچنان مخاطب اصلی مبارزه با تروریسم و عـدم دسترسـی عوامل خشونت گرا و سازمان یافته به سلاح های کشتارجمعی همچنان دولت هـا هسـتند، تحقق کامل اهداف نظارت بر عدم دسترسی عوامل غیردولتی بـه ایـن گونـه سـلاح هـا، نیازمند اجرای تعهدات مربوطه از سوی افراد و صنایع نیز است ، زیرا تهدیـد دسترسـی عوامل غیردولتی به سلاح های کشتارجمعی امروزه حتـی گسـتره تـر شـده و مخـاطبین تعهدات بین المللی را دگرگون ساخته است .
جامعه بین المللی در کنار تلاش برای پذیرش اسناد بین المللی در پیشگیری از دسترسی عوامل غیردولتی به سلاح های کشتارجمعی کوشش کرده است که در خصوص مبارزه با تروریسم و فعالیت های تروریستی و غیرقانونی به طور کلی اسناد بین المللی را در حوزه های گوناگون مورد پذیرش قرار دهد که اسناد ذیل نمونه هایی از آن ها هستند: کنوانسیون بین المللی سرکوب بمب گذاری های تروریستی International Convention for the Suppression of Terrorist Bombings, New York, 15 December 1997.