چکیده:
هدف: پژوهش حاضر با هدف ساخت و اعتباریابی پرسشنامه سلامت خانواده ایرانی انجام شد.
روش: این پژوهش از نوع مطالعات همبستگی بود. جامعه پژوهش عبارت بود از تمامی خانوادههای شهر تهران در سال ۱۳۹۶ که حداقل دارای یک فرزند بودند. ۸۵۳ نفر از والدین شهر تهران به روش نمونهگیری خوشهای چندمرحلهای انتخاب و نمونه پژوهش را تشکیل دادند. ابزارهای مورد استفاده عبارت بودند از مقیاسهای عملکرد خانواده (اپشتاین، بالدوین و بیشاب، ۱۹۸۳)، رضایت زناشویی انریچ (اولسون و همکاران، ۱۹۸۹) و پرسشنامه محقق ساخته سلامت خانواده ایرانی (IFHQ). برای بررسی روایی سازه از همبستگی درونی و تحلیل عاملی استفاده شد. همچنین به منظور بررسی پایایی از روش ضریب آلفای کرونباخ و بازآزمایی پس از دو هفته استفاده شد.
یافتهها: نتایج پژوهش نشان داد پرسشنامه سلامت خانواده ایرانی برخوردار است. نتایج تحلیل عاملی نشان داد که این پرسشنامه دارای ۵ زیرمقیاس فردی، زناشویی، والدگری، خانوادگی و فرهنگی اجتماعی است. همچنین میزان پایایی بازآزمایی کل مقیاس ۹۱/ ۰ و برای زیرمقیاسهای فردی ۷۷/ ۰، زناشویی ۸۹/ ۰، والدگری ۸۱/ ۰، خانوادگی ۹۲/ ۰ و فرهنگی اجتماعی ۷۸/ ۰ به دست آمد.
نتیجهگیری: با توجه به ویژگیهای روانسنجی مطلوب پرسشنامه سلامت خانواده ایرانی جهت نیل به اهداف پژوهشی و درمانی در جمعیت ایرانی قابل استفاده است.
Aim: The current research was aimed at constructing and validating the Iranian Family Health Questioner. Methods: This was a correlation research in which 853 parents in the city of Tehran with at least one child were selected via cluster random sampling method and then assessed by Family Assessment Device (FAD) , Marital satisfaction (ENRICH) and Iranian Family Health Questioner (IFHQ) which was constructed by the researchers. For investigating the construct validity, internal correlation, and factor analysis were used. In order to verify the reliability of the method, Cronbach's alpha coefficients was used and retest after was run after two weeks. Results: The results showed a sufficiently high validity and reliability. Factor analysis results show that the Iranian Family Health Questioner consisted of five sub-scales, namely: marital, individual, family, parenting and socio-cultural. In addition, retest reliability for whole scale was at 91/0 and for individual at 77/0, for marital dimension at 89/0, for parenting at 81/0, for family at 92/0, and for socio-cultural factors at 78/0. Conclusion: Therefore, from research and therapeutic point of view the questionnaire seems to be appropriate for the Iranian population.
خلاصه ماشینی:
با توجه به این ضرورتهای مذکور، سوالهای اصلی این پژوهش عبارتند از 1)آیا میتوان مقیاسی با شاخصهای روانسنجی مطلوب برای سنجش سلامت خانواده ایرانی ساخت؟ و 2) زیرمقیاسهای اصلی و مشخصات روانسنجی آن کدامند؟ روش پژوهش طرح پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی است که با استفاده از ضرایب همبستگی و تحلیل عامل اکتشافی درصدد بررسی مشخصات روانسنجی و ساختار عاملی مقیاس سلامت خانواده ایرانی است.
برای بررسی روایی همگرایی از ضرایب همبستگی این مقیاس با مقیاسهای سنجش عملکرد خانواده (FAD) و رضایت زناشویی انریچ (ENRICH) استفاده شد.
ابزارهای مورد استفاده عبارت بودند از: مقیاس عملکرد خانواده: یک پرسشنامه 60 سوالی است که برای سنجش عملکرد خانواده بنابر الگوی مک مستر توسط اپشتاین و همکاران (1983، نقل از ثنایی، علاقبند، فلاحتی و هومن، 1392) تدوین شده است که توانایی خانواده را در سازش با حوزه وظایف خانوادگی در شش بعد حل مشکل، ارتباط، نقشها، همراهی عاطفی، آمیزش عاطفی و کنترل رفتار میسنجد.
نمره بالا در هر خرده مقیاس بیانگر ضعف عملکرد خانواده در آن حیطه میباشد میزان پایایی با استفاده از روش آلفای کرونباخ برای خرده مقیاسهای آن 72/0 تا 92/0 گزارش شده است.
برای بررسی روایی همگرا از ضرایب همبستگی این مقیاس با پرسشنامههای سنجش عملکرد خانواده و رضایت زناشویی انریچ استفاده شد.
Parental Divorce, Marital Conflict and Children's Behavior Problems: A Comparison of Adopted and Biological Children.
Journal of Marriage and the Family, 62, 298-320.
American Journal of Family Therapy, 43 (3): 238-250.
Journal of family therapy, 22, 144-167.
Journal of Couple & Relationship Therapy, 8, 129-142.