چکیده:
گردشگری شهری یکی از رایجترین و درآمدزاترین انواع گردشگری است. شهر اصفهان نیز به دلیل برخورداری از پتانسیلهای متعدد و متنوع تاریخی_فرهنگی میتواند یکی از مقاصد اصلی گردشگری شهری باشد. توسعه گردشگری در شهر اصفهان در اسناد بالادستی نظیر سند راهبردی توسعه اصفهان 1404 و سند توسعه استان اصفهان نیز پیشبینی شده است. با این حال، اصفهان نتوانسته است به حد مطلوب توسعه گردشگری شهری دست یابد. از این رو، هدف اصلی پژوهش حاضر شناسایی مهمترین مسائلی است که مانع از توسعه گردشگری در اصفهان شدهاند. این پژوهش با رویکرد کیفی انجام شد و دادههای این پژوهش با تکنیک مصاحبه نیمهساختاریافته جمعآوری گردید. حجم نمونه به تعداد 26 مصاحبه بر مبنای حد اشباع تعیین شد. مصاحبهشوندگان از میان سه گروه نخبگان، مسئولان و فعالان حوزه گردشگری با بهرهگیری از نمونهگیری هدفمند انتخاب شدند. دادههای به دست آمده با استفاده از روش تماتیک تحلیل گردید. در فرایند تحلیل یک مسأله هسته و سه مسأله محوری شناسایی شد. مسأله هسته 'عدم اولویت گردشگری در سطح کلان' و مسائل اصلی شامل 'مدیریت ناکارآمد و امتناع از برنامهریزی'، 'گریز از سرمایهگذاری' و 'محدودیتهای منابع انسانی' هستند. افزون بر این، مشخص گردید که رویکرد غالب در تعریف مسائل گردشگری رویکرد تضاد است.
Urban tourism is one of the most prevalent and lucrative types of tourism. Enjoying great cultural and historical potentials, Isfahan could be regarded as one of main destinations for urban tourism in Iran. However, while its development in terms of tourism has been defined in some legally binding documents such as "Isfahan’s 1404 Development Strategic Document" and "Isfahan Province Development Document", it has failed to be developed ideally in that regard. This study, therefore, set out to identify the most significant problems hindering the development of tourism in Isfahan. The data of this qualitative research were collected via 26 semi-structured interviews whose size was determined based on saturation effect. The participants of the study were selected through purposive sampling from among the elites, officials, and the practitioners of the tourism industry. Analyzing the data through thematic analysis, one core problem and three axial problems were identified for the Isfahan’s tourism industry. The core problem was, according to the findings, that tourism did not have priority at the macro level, and the axial problems included “inefficient management and lack of well-defined plans”, “abstinence from investment”, and “inadequate human resources”. It was also found that conflicting ideas were the dominant problem in defining the main issues in tourism.
خلاصه ماشینی:
اين مقاله برگرفته از طرحي پژوهشي با عنوان «شناسايي مهم ترين مسائل گردشگري شهر اصفهان و زمينه يابي حوزه هاي گردشگري خلاق و ارائه راهبرد بر مبناي چارچوب گردشگري خلاق » است که توسط گروه پژوهشي مطالعات گردشگري شهر و منطقه جهاد دانشگاهي واحد اصفهان به کارفرمايي معاونت برنامه ريزي و توسعه سرمايه انساني شهرداري اصفهان به انجام رسيده است .
به نظر ميرسد در چنين شرايط مناسبي که سهم ايران از گردشگري در حال افزايش است ، اصفهان نيز به دليل پتانسيل هاي تاريخي- فرهنگي و زيرساختي خود ميتواند يکي از مقاصد منحصربه فرد گردشگري شهري در سطح ملي و بين المللي باشد.
در ساير نقاط ايران ، مدهوشي و ناصرپور (١٣٨٢) چهار عامل تعدد مراکز تصميم گيري، ضعف بازاريابي، ضعف امکانات زيربنايي و خدمات گردشگري و فقدان فرهنگ پذيرش گردشگر را چالش هاي پيش روي توسعه گردشگري لرستان ، حسيني و محمدي (١٣٩١) فقدان نگرش اقتصادي به گردشگري را چالش پيش روي توسعه گردشگري سلطانيه ، کرمي و همکاران (١٣٩٠) عدم توجه کافي دولت به مقوله گردشگري، منابع انساني، تعصبات قومي و قبيله اي، تغييرات اقليمي و کمرنگ شدن جاذبه هاي فرهنگي را چالش هاي پيش روي توسعه گردشگري چهارمحال بختياري، شجاعي (١٣٩٤) مشکلات زيرساختي، نحوه ارائه خدمات ، عدم سياست گذاري مناسب دولت و بخش خصوصي در معرفي جاذبه هاي جزيره کيش ، عدم توجه به نيازهاي اساسي گردشگران ، عدم توسعه يافتگي زيرساخت ها و کمبود نيروهاي آموزش ديده ماهر، تعدد مراکز تصميم گيري، کافي نبودن قوانين و مقررات حمايتي لازم ، مديريت ناکارآمد در زمينه تبليغات و بازاريابي را چالش هاي پيش روي توسعه گردشگري کيش ، و عليزاده آذر و همکاران (١٣٩٤) موانع قانوني، موانع اقتصادي و موانع کالبدي، طبيعي و جغرافيايي را چالش هاي پيش روي توسعه گردشگري مهاباد ذکر کرده اند.