چکیده:
در برنامة درسی ایران، درس فارسی و کتاب آن به عنوان مهمترین ابزار آموزش زبان رسمی اهمیت بسیاری دارد. از سویی دیگر شعر در انواع منظوم و غیر منظوم آن در ادبیات فارسی از اهمیت بسیاری برخوردار است. از این رو پژوهش حاضر بر آن است که به روش کتابخانهای تحلیل محتوای تلفیقی (کمی و کیفی) به توصیف تحلیلی کتابهای فارسی این دوره بپردازد و نشان دهد که آیا اشعار مندرج در این کتابها قابلیت به تصویر کشیدن یک شمای کلی متناسب، متعالی و مطابق واقع از شعر فارسی را در ذهن دانشآموزان دارد؟ نتایج پژوهش حاکی از آن است که کتابهای مورد نظر بیشتر نثر محور است. اشعار انتخاب شده بیشتر به ادب حماسی، میهنی، پایداری و انقلاب اختصاص دارد و به دلیل عدم پراکندگی متناسب در نوع ادبی، سبک شعر، قالب شعری، بحر و وزن و... اشعار کتابهای فارسی این دوره چهرة درستی از شعر فارسی را به مخاطب نشان نمیدهد. ضمن اینکه از نظر جایگاه شاعران مطرح شده و آثار منتخب از ایشان نیز موارد قابل نقد بسیاری در هر سه کتاب وجود دارد. بنا بر موارد مذکور، پژوهش صورت گرفته بر ضرورت بازنگری و اصلاح کتابهای درسی مورد مطالعه صحّه میگذارد.
In the curriculum of Iran, the Farsi lesson and its textbooks are very. The other is that poetry is very important in Persian literature. For this reasons, this paper intends to describe analytically the Farsi books of this period in a quantitative and qualitative way To examine the status of poetry and the intellectual and aesthetic approaches of the selected poems. We want to know if the poems in these books have the ability to portray an appropriate, transcendent, and realistic picture of Persian poetry in students' minds? The results indicate that the books in question are mostly prose-based. The selected poems are mostly devoted to epic, patriotic and revolutionary literature, and from an intellectual and aesthetic point of view, they may not be attractive enough to encourage students to read and enjoy textbooks in class. Due to the inappropriate distribution of poems in literary genres, styles of poetry, poetry formats, and ..., Poems of Persian Books This course does not show the correct face of Persian poetry to the audience. In terms of the status of the poets and their works, there are also many criticisms on the three books. Therefore, this study emphasizes the necessity of revising and modifying the textbooks studied.
خلاصه ماشینی:
به عبارتی دیگـر بـر آنـیم تـا در دو حیطـۀ فـرم و محتـوا بـا توصیف فراوانی اشعار مندرج در کتاب های این دوره از منظرهای ذیل به توصیف و تحلیـل انتقادی چهرۀ کلی نشان داده شده از شعر فارسی در این کتاب ها بپردازیم ؛ شـاعران منتخـب و جایگاه ایشان در ادبیات فارسی، جایگاه شعر انتخاب شده در آثار شاعر مورد نظـر، محتـوا و موضوع شعر، سبک شعر، نوع ادبـی، قالـب شـعری، بحـر و وزن و قابلیـت هـای لغـوی، زبانی و ادبی.
حال اگر اشعار برگزیده از ادبیات معاصر، از شاعران بنام و بزرگ معاصـر در قالـب هـای شعری نو بود، به سبب اشتراکات فکری و عاطفی بین شـاعر و مخاطـب و نزدیکـی دنیـای زبانی این دو به دلیل متاخر بودن این جریان قابل تأمل بود اما با توجه به این که تعداد اشـعار کلاسیک منتخب از دورۀ معاصر خیلی بیشتر از قالب های خاص این دوره (چهارپـاره ، شـعر نو نیمایی و سپید) است و اشعار برگزیـده اتفـاق خاصـی در فکـر، عاطفـه ، تخیـل و زبـان ندارند، اختصاص این حجم از اشعار کتاب به این عصر وجهی ندارد.
(37 در کتاب های فارسی متوسطۀ دوم از هفت قالب از قوالب شعر فارسی شـعر وجـود دارد و بیشترین تعداد اشعار در قالب مثنوی و غزل است که با توجه به اهمیت ایـن دو قالـب در شعر فارسی و نمود اغلب شاهکارهای ادبی منظـوم در ایـن دو قالـب ، در نگـاه اول منطقـی مینماید اما اختلاف بسیار در بسامد این دو قالب و سایر قالب هـا قابـل نقـد اسـت .