چکیده:
هدف: هدف پژوهش حاضر، در ابتدا ارائة مقیاس سنجشی برای سنجش شادمانی بر مبنای نظریة استخراج شده از آرای فلاسفه اسلامی و در ادامه، مطالعه و کنکاش رابطة برخی تعیینکنندههای اجتماعی- جمعیتی بر میزان شادمانی دانشجویان بود. روش: این پژوهش ناظر به رویکرد کمّی و با استفاده از روش پیمایش به انجام رسید. جامعة آماری، دانشجویان مشغول به تحصیل در چهار سال اول دانشگاه علوم پزشکی شیراز در سال تحصیلی 97-1396 به تعداد حدود 6000 نفر بود که از این تعداد، 450 نفر با استفاده از روش نمونهگیری بنداگشتی انتخاب شدند. پرسشنامة سنجش شادمانی با تعریف دو نوع شادمانی حسی- وهمی و وهمی- عقلی و مبتنی بر مبانی دینی و ارزشهای جامعة ایرانی تدوین و تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از نرمافزار اس.پی.اس.اس انجام شد. یافتهها: یافتههای برآمده از معادلة رگرسیون چندمتغیّره نشان داد که نوع دانشکدة محل تحصیل، مدت زمان زندگی در شهر و احساس طبقاتی، رابطة معناداری با شادمانی دارند؛ ولی متغیّرهایی نظیر قومیت، محل سکونت، جنسیت و وضعیت تأهل، ارتباط معناداری با انواع شادمانی ندارند. نتیجهگیری: تغییرات اجتماعی و جمعیتشناختی، اثرات پایداری بر میزان و نوع شادمانی جوانان دانشجو دارند و این امر نیازمند بررسیهای بیشتر به منظور کنکاش این موضوع مهم برای برنامهریزیهای دقیقتر در دانشگاه و جامعه است.
Objectives: The first purpose of this study is to introduce a happiness scale extracted from the theoretical foundations of Islamic Philosophers. The second purpose is to study and investigate the relationships between some socio-demographic determinants and students' happiness. Method: This research is based on a quantitative approach and used a survey method. The 4th-year students at Shiraz University of Medical Sciences in the academic year of 2011-2012, whose population was about 6000 people, were chosen as the statistical society and 450 people were selected using the stratified sampling method. The Happiness Questionnaire was compiled with the definition of two types of happiness, sensual-imaginary and imaginary-intelligible, based on religious principles and Iranian society’s values. Data analysis was performed using SPSS software. Results : The findings of the multivariate regression equation showed that the type of college, the level of urbanization and class feeling have a significant relationship with happiness, but variables such as ethnicity, place of residence, gender and marital status did not have any significant relationship with types of happiness. Conclusion: The results of this study indicated that social and demographic changes have a sustained effect on the degree and type of happiness of young students, and this requires further studies to investigate this important issue for precise programming in the university and society.
خلاصه ماشینی:
بوعلي سينا در نمط هشتم اشارات با عنوان «في البهجه و السعاده» به اين موضوع پرداخته و شادي را در سه مرتبۀ حسي، وهمي و عقلي مورد بحث قرار داده است (حسن زاده آملي، ١٣٩٤).
پيشينۀ تجربي اغلب پژوهشهاي انجامشده در ايران براي سنجش شادماني، از مقياس آکسفورد استفاده و ارتباط عوامل و متغيرهاي متفاوت با شادماني را بررسي کردهاند که ميتوان نتايج آنها را به دو دستۀ کلي تقسيم کرد: دستۀ اول نشاندهندة عواملياند که ارتباط مثبت و معناداري با شادماني دارند که از اين ميان ميتوان به سبک هويتي و شخصيت (خنيفر، ١٣٩١؛ زارعي، ١٣٩١؛ پولوک ١ و همکاران، ٢٠١٦)، موفقيت تحصيلي(حيدرزادگان، ١٣٩٠؛ کهولت ،١٣٩٠؛ جونگ بلود،٢ ٢٠١٨؛ الويک و کانيزارو،٣ ٢٠١٧)، ورزش و سلامت بدني(صراف ، ١٣٨١؛ کرمي نوري و همکاران، ١٣٨١؛ ياپراک کمالگلو٤ و همکاران، ٢٠١٨؛ ملکيان و همکاران، ٢٠١٥؛ باتلاتسکو و کوچ،٥ ٢٠١٢؛ دانوارد و رسکوت،٦ ٢٠١١)، وضعيت تأهل ، اشتغال و درآمد(موسوي، ١٣٩٤؛ اکبرزاده، ١٣٩٢؛ لاورنس ،٧ ٢٠١٨؛ ناوايتيس ،٨ ٢٠١٦)، سبک زندگي(پورميرزا کلهري، ٢٠١٧؛ شوله ، 9 ٢٠١٧)، ويژگي هاي دروني ، عبادي و اجتماعي (اسدي، ١٣٩٤) اشاره کرد.
جدول ٤: نتايج تحليل رگرسيون چندگانه براي پيش بيني شادماني نوع وهمي- عقلي (رجوع شود به تصویر صفحه) هـ) بحث و نتيجه گيري پژوهش حاضر درصدد بود تا ابتدا مقياسي بومي و مبتني بر مباني دين اسلام براي سنجش شادماني ارائۀ کند و سپس همين مقياس را در ميان گروهي از جوانان، دانشجويان دانشگاه علوم پزشکي شيراز به آزمون گذارد.
“Religion and Happiness: a Study among University Student in Turkey”, Journal of Religion and Health, Vol. 56: 1335-1347.