چکیده:
در عصر جدید پژوهشهای تطبیقی بین مذهبی عمدتا در حوزه شیعی با هدف بررسی دیدگاههای فریقین و نقد و ارزیابی آنها در حال انجام است. در همین راستا این نوشتار به بررسی آیه بیست و ششم سوره نور که دیدگاههای مفسران فریقین و همچنین روایات تفسیری اهل بیت، صحابه و تابعان دربارۀ آن متفاوت بوده پرداخته است. بدین صورت که نظرات مفسران صحابه و تابعین از یک سو و روایات اهل بیت از دیگر سو گزارش شده سپس با تطبیق نظرات مفسران شیعه و اهل سنت آرای مفسران ارزیابی شده است. که سرانجام از رهگذر این بررسی تطبیقی حاصل شد فریقین دو رای متفاوت ارائه دادهاند اکثر مفسران اهل سنت ترجیح دادهاند که خبیثات به معنای اقوال خبیث میباشد ولی عمده مفسران شیعی بر این باورند که خبیثات به معنای زنان دامن آلود میباشد. البته اشکالاتی بر نظر هر دو گروه متوجه بود که بعد از بیان اشکالات، قول شیعی را بر قول سنی با توجیه جدید ترجیح داده و سعی شده قول دیگری که با سیاق سازگارتر بوده نیز، ارائه شود.
In the modern era, inter-religious comparative research is being conducted mainly in the Shi'a area with the aim of evaluating and criticizing the views of Farighein. In this regard, this article reviews the verse 26 of Surah Al-Nour, which has different perspectives on the opinions of the commentators of Farighein as well as the interpretative narrations of the Ahlul Bayt, the companions and the followers. Thus, the views of the commentators of the companions and the followers on the one hand and the narrations of the Ahlul-Bayt have been reported from the other side, then, the opinions of the commentators have been evaluated according to the views of the Shia and Sunni commentators . Finally through this comparative study was found that Farighein (Shia and Sunni) have given two different views. The most Sunni commentators are believed that "khabithat" means evil words, but the most Shi'ite commentators are believed that "khabithat" means evil women. Of course, some drawbacks was found of the views of both groups that after expressing drawbacks, the Shiite speech has been prefered to the Sunni one with a new justification and also tried to be offered another words that was more consistent with the context.
خلاصه ماشینی:
بـراي مثـال ، طبـري بعـد از نقـل روايات ، شايسته ترين تفسير از اين آيه را چنين مي داند: «ما معتقديم که شايسته ترين قول براي تفسـير آيـه ، قـول اول (کلمـات و اقـوال ) اسـت ؛ چراکه در آيات قبل ، خداوند تهمت زنندگان به عايشـه و هـم چنـين تهمـت زننـدگان بـه زنـان مؤمن و پاک دامن را توبيخ کرد و به آنان خبر داد که به خاطر «افک » و تهمتـي کـه زدنـد چـه چيزي در انتظارشان هست و در نتيجه ، اگر اين خبر را حسن ختامي براي آن ماجرا بدانيم بهتر است از اين که آيه را راجع به افراد ديگري بـدانيم » (طبـري ، ١٤١٢ق ، ج ١٨، ص ٨٧).
در ادامه ، دلايل تقويت هريک از ديدگاه ها و هم چنين اشکالاتي که بر آنها وارد اسـت را نيز بيان مي کنيم و ديدگاه ديگري که به نظر صحيح و از اشـکالات ايـن دو ديـدگاه برکنـار باشد را ارائه خواهيم کرد: دلايل ترجيح قول اول همان گونه که پيش تر اشاره کرديم ، برخي از مفسران سني و شيعي ايـن قـول را تـرجيح داده و دلايلي براي تقويت آن بيان کرده اند که در زير به آنها اشاره مي شود: الف ) ازآن جا که آيات قبلي دربارة تهمت زدن به زنان پاک دامن و ماجراي افک بـود و محور بحث در آن آيات ، حرف بد و سـخنان زشـت بـود، قائـل شـدن بـه ايـن کـه «خبيثـات » به معناي «سخنان و کلمات زشـت » اسـت بـا سـياق سـازگارتر اسـت (طبـري ، ١٤١٢ق ، ج ١٨، ص ٨٧؛ مکارم شيرازي ، ١٣٧٤ش ، ج ١٤، ص ٤٢٤).