چکیده:
پژوهش حاضر به دنبال پدیدهنگاری دستفروشی در میان فروشندگان خیابانیِ شهر سنندج است تا ضمن تفسیر موقعیتهای آنها در نظام اقتصاد غیررسمی، به واکاوی عوامل شکلدهنده و برسازندۀ دستفروشی در میدان اجتماعی و فرهنگی آنها بپردازد. دراینراستا از دیدگاه موافقان و مخالفان این پدیده، بهعنوان راهنمای کار و صورتبندی مفاهیم بهره گرفته شده است. این پژوهش در سنتِ روشیِ کیفی صورت گرفته و از روش پدیدهنگاری، برای کشف و استخراج مقولات استفاده شده است که در آن، ابزارهای مشاهدۀ مشارکتی و مصاحبۀ عمیق جهت گردآوری دادههای موردنیاز به کار رفته است. میدان پژوهش حاضر، شهر سنندج و خیابان فردوسی (حدفاصل میدان آزادی تا میدان انقلاب) است که در آن انبوه دستفروشان با ارائۀ کالاها و خدمات متنوع را شاهدیم. شیوۀ نمونهگیری این پژوهش، هدفمند بوده است؛ بدین معنا که با افرادی گفتگو شده است که نخست تجربۀ زیسته از پدیدۀ دستفروشی دارند (دستفروشان) و دوم دارای اطلاعات و شناخت عمیق از خلق این وضعیتاند (کارگزاران توسعۀ شهری). بر همین مبنا با استفاده از نمونهگیری هدفمند و با رعایت حداکثر تنوع براساس معیارهای سن، جنس و سابقۀ دستفروشی، 21 دستفروش و براساس سابقۀ مدیریت و نوع دستگاه متولی 6 مصاحبه با کارگزاران توسعۀ شهری تا مرحلۀ اشباع دادهها انجام گرفت. اطلاعات برآمده از دل مصاحبهها، در قالب 9 مفهوم اصلی صورتبندی شدند و مفاهیم برآمده از روش موردمطالعه عبارتاند از: دستفروشی محصول توسعهنیافتگی، واقعیت زندگی لب مرزی (حاشیهنشینی)، تهیشدن جامعه از ظرفیتهای اجتماعی، تحمل رنج اجتماعی، هجوم به اقتصاد پیشساختۀ خیابانی، جهانهای ناممکن دستفروشی، دستفروشی بهمثابه شیوۀ زندگی، شکلگیری سیاستهای خیابانی، و تثبیت توسعۀ توسعهنیافتگی اقتصاد غیررسمی. بهعنوان نتیجۀ شرایط تاریخی، موقعیت جغرافیایی و نگاه آمرانه و سیاسی به توسعه، ازجمله شرایط و زمینههاییاند که چنین زیستجهانی را برای کنشگران این حوزه معنادار ساختهاند.
Current study seeks to Phenomonography peddling among street vendors in Sanandaj City, In addition to interpreting their positions in the informal economic system, they should analyze the factors that shape and build peddlers in their social and cultural fields. In this way, we have used the relevant conceptual framework as a guide to work and conceptualization. This research has been done in the tradition of qualitative method, and the phenomenological method has been used to discover and extract categories in which participatory observation tools and in-depth interviews have been used to collect the required data. The current research field, the city of Sanandaj and Ferdowsi Street (between Azadi Square and Enghelab Square) are where we see many vendors offering a variety of goods and services. The sampling method of this research was purposeful, This means Talks have been held with people who, first, have lived experience of the phenomenon of peddling (vendors) and second, have deep knowledge and understanding of the creation of this situation (urban development agents). Based on this, using purposeful sampling and observing the maximum diversity based on age, sex and history of peddling, 21 sales and based on management history and type of device in charge, 6 interviews were conducted with urban development brokers up to data saturation stage. The information from the interviews in the phenomenological method and the principle of observing the consequential distance in this method were formulated in the form of 9 main concepts, so that based on logical communication and hierarchical character, the categories were shown in the form of a conceptual model. The concepts derived from the method studied are; peddling product of underdevelopment, The reality of borderline living (marginalization), Emptying society of social capacities, Tolerating social suffering, Invasion of prefabricated street economy, Impossible worlds of peddling, peddling as a life style, The formation of street policies, Stabilizing the underdevelopment of the informal economy. Historical conditions, geographical location, and the authoritarian and political view of development are among the important and influential factors that have made such a living world meaningful for the actors in this field.
خلاصه ماشینی:
com مقدمه و بیان مسئله امروزه پدیدٔە دست فروشی خیابانی، موضوع پژوهش اندیشمندان رشته های مختلف ، از انسان شناسان اجتماعی گرفته تا اقتصاددانان توسعه است و حتی مؤسساتی بزرگ مانند بانک جهانی و سازمان بین المللی کار نیز از دهۀ ١٩٧٠ به بعد بخشی از برنامه هایشان را به بهبود شرایط اقتصادی دست فروشان خیابانی اختصاص داده اند (وان دن هیول ١، ٢٠١٢).
مهاجرت های بیرویه در حالی صورت میگرفت که هیچ یک از شهرهای ایران ، زیرساخت مدرن و کارآمد شهری مناسب نداشتند و ناتوانی از پذیرش این حجم از جمعیت ، مشکلاتی عدیده را در شهرها پدید آورد (تجدد، ١٣٨٧) که دست فروشی و رشد دست فروشان خیابانی، ازجمله پیامدهای مهم این تغییرات ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1 Van Den Heuve 2 Braude 3 Harding 4 De Soto است ؛ بدین معنا که دست فروشی زمانی به مسئله تبدیل شد که شمولیت و ابعادش در حال افزایش اس ،ت به طوریکه بسیاری از قشرهای مختلف جامعه و ارگان ها و نهادهای دولتی هریک به نحوی با آن درگیر شده اند.
پژوهش حاضر سعی در واکاوی پدیدٔە دست فروشی در فضای اجتماعی موردمطالعه دارد و مشارکت کنندگان و کارگزاران توسعۀ شهری خود به توصیف وضعیتی پرداخته اند که در آن گرفتار شده اند؛ لذا، محقق با مخاطب قراردادن دست فروشان و مصلحان توسعه کوشیده است از توصیف های آمرانه ، یک طرفه و وهم آلود از این وضعیت دوری نماید و دیدن ، بودن و شدن را از منظر آنها بازنمایی کند.