چکیده:
نماز یکی از مظاهر عبادت در ادیان مختلف و بارزترین عمل عبادی در ادیان الهی است. آنچه از نظر اسلام حائز اهمیت بسیار است، از یک سو جایگاه رفیعی است که این عبادت در این دین دارد و از سوی دیگر، لایههای معنایی و رازهای درونی و عرفانی آن است. در یک نگاه کلی به ظاهر قرآن، خداوند در بیش از 40 سوره و بیش از 100 آیه در قرآن درباره نماز سخن گفته است و عرفا ی مسلمان نیز بر سر این سفره گسترده، از اسرار آن پرده برداشتهاند. در پژوهش پیش رو به روش تحلیلی به ابعادی چند لایه های باطنی این فریضه بی بدیل از افق خوان اولیا ی الهی تاکید و از این میان به اسرار طهارت ، تلاوت، قیام و دیگر ارکان و اجزای نماز، از رهگذر آیات قرآن اهتمام شده است تا مرتبه ای از حقیقت نماز و قرآن در دسترس قرار گیرد . از نظر عرفا در تحت هر هیئتی از هیآت های صلاة، خدای متعال را سرّ و حکمتی است که در غیر آن نمیتوان یافت. و در واقع نماز عقدی است که در آن، جوهرهای رنگارنگ است، هر رنگی از حال پیامبریو لذا اقامه دو رکعت نماز با حضور، قرب به مراتب کمالی بسیاری از انبیا(ع) است. از نظر عرفا بنده مادام که در نماز است، به صفات همه فرشتگان متصف است؛ چراکه فرشتگان یا به تلاوتاند، یا تسبیح، یا تحمید یا استغفار، یا دعا و یا درود بر پیامبر(ص). بنده نیز در هیئت نماز از این شش صفت خارج نیست.
Prayer is one of the manifestations of worship in different religions and the most prominent practice of worship in divine religions. What is of great importance to Islam is, on the one hand, the supreme status that this worship has in this religion, on the other hand, its layers of meaning and mystical and mystical secrets. In a glance at the Qur'an's appearance, God has spoken about prayer in more than 40 suras and more than 100 verses in the Qur'an, and Muslim mystics have revealed the secrets of this vast table. In the present study, in an analytical way, the esoteric aspects of this exegesis emphasize the unparalleled aspect of Divine Paradise Hieroglyphics, and in this regard, the secrets of purity, recitation, rebellion and other elements of prayer are sought through the Quranic verses to Make the order of the truth of prayer and the Koran availableFor the mystics, under any delegation of salat, the almighty God is a mystery and wisdom that cannot be found otherwise. And in fact prayer is a complex in which the colors are colorful, every color of the prophetic and therefore the two prayers of prayer in attendance, is very much the perfection of many prophets. In mysticism, as long as he is in prayer, he is committed to the attributes of all angels.
خلاصه ماشینی:
در يک نگاه کلي به ظاهر قرآن، خداوند در بيش از 40 سوره و بيش از 100 آيه در قرآن دربارة نماز سخن گفته است و عرفای مسلمان نيز بر سر اين سفرة گسترده، از اسرار آن پرده برداشتهاند.
در پژوهش پیشرو به روش تحلیلی به ابعاد و لایههای باطنی این فریضة بیبدیل از افقخوان اولیای الهی تأکید و از این میان به اسرار طهارت، تلاوت، قیام و دیگر ارکان و اجزای نماز، از رهگذر آیات قرآن اهتمام شده است تا مرتبهای از حقیقت نماز و قرآن در دسترس قرار گیرد.
: 190ـ 199؛ هجويري، 1358: 438ـ 445؛ غزّالي، 1374، ج 1: 159ـ 175؛ عينالقضاة، 1341: 78ـ 88؛ ميبدي،1357، ج 1: 651ـ 656؛ خاقاني، 1347: 38ـ 48؛ سهروردي،1364: 129ـ 138 و 322؛ رازي، 1387: 167؛ مولوي، 1384: 11ـ 32؛ همان، 1371: 84 ؛ سمناني، 1369: 19 و 45) و ديگر عرفا در ذيل آيات فقهي از لطايف و اسرار بيان کردهاند نيز ترکيبي از اسرار، حکمتها و آداب نماز است.
وي سپس با استناد به آية 72 سورة اسراء مينويسد: اگر سالک از اين علامات هيچ نشاني در خود نيابد، بايد در تصحيح نماز سعي نمايد که آن نماز، ناقص بوده است و بيثمره افتاده و خود عشوه ندهد، که ثمرة آن در آخرت خواهد بود، از آنکه حق تعالي ميفرمايد: ﴿من کان في هذه اعمي فهو في الآخرة اعمي و اضل سبيلا﴾ دنيا انموذج آخرت است، اينجا نيز از آنچه در آخرت طمع ميداري نشاني بايستي (سمناني، 1369: 19 و 20).