چکیده:
مکتب اقتصادی لیبرال بر پایه تفکراتی که در زمینه آزادی اقتصادی دارد بر این باور است که رفتارهای اقتصادی انسان از آزادی طبیعی برخوردار بوده و هیچگونه قیدوبندی ندارد. در مقابل، در اسلام همچنانکه اصل بر آزادی اقتصادی است، این آزادی با قیود و ارزشهای اسلامی همراه شده است. در این ارتباط بر پایه تعریفی که اسلام از آزادی اقتصادی ارائه میکند و براساس شرایط اقتصادی کشور ایران، پژوهش حاضر با استفاده از روش تحلیلی ـ انتقادی به بررسی ابعاد اقتصادی و اجتماعی واردات کالاهای لوکس به ایران میپردازد. موافقان واردات کالاهای لوکس معتقدند این واردات به افزایش درآمدهای مالیاتی، کاهش قاچاق کالاهای لوکس، کاهش خروج ارز از کشور، افزایش رونق تولید و فراهم شدن مقدمات جهانیشدن منجر میشود. در مقابل، مخالفان اتلاف منابع محدود ارزی کشور، غالب شدن فرهنگ وارداتی، افزایش فاصلة طبقاتی بین دهکهای درآمدی، آسیبهای روانی و اجتماعی و رواج تجملپرستی و مصرفگرایی را از دلایل ممنوعیت واردات این نوع کالاها میدانند. نتایج پژوهش حاضر بعد از نقد و بررسی نظرات موافقان و مخالفان واردات کالاهای لوکس نشان میدهد که اساسا هزینههای اقتصادی و اجتماعی واردات این کالاها از منافع آن پیشی گرفته و به اصطلاح توجیه اقتصادی ندارند و با توجه به اینکه ماهیت کالاهای لوکس عمدتا از نوع کالاهای نهایی و مصرفی است؛ توجیه افزایش رقابتپذیری و ایجاد زمینه برای تغییر تکنولوژی تولید در داخل هم منطقی به نظر نمیرسد.
Liberal economics, based on the principles of economic freedom, believes that human economic behavior enjoys natural freedom and has no constraints. In contrast, the Islamic school of economics, in addition to the principle of economic freedom, considers certain restrictions and values in the economy. Using a descriptive-analytical method, this paper studies the economic and social dimensions of importing luxury goods to Iran, based on the definition of economic freedom in Islam and the economic conditions of Iran. Proponents of importing these goods believe that such imports will increase tax revenues, reduce the smuggling of luxury goods, reduce the outflow of currency from the country, increase the production boom and provide the preconditions for globalization. Emphasizing the ban on importing these goods into the country, opponents believe that, importing luxury goods destroys the country's limited exchange resources, increases the social gap between income deciles, increases psychological and social harm, promotes a tendency towards luxury goods and as a result promotes consumerism. Examining the views of proponents and opponents show that, basically, the economic and social costs of importing these goods outweigh the benefits and have no so-called economic justification, because the nature of luxury goods are mainly consumer goods and it contradicts the development of the domestic production cycle.
خلاصه ماشینی:
نتایج پژوهش حاضر بعد از نقد و بررسی نظرات موافقان و مخالفان واردات کالاهای لوکس نشان میدهد که اساساً هزینههای اقتصادی و اجتماعی واردات این کالاها از منافع آن پیشی گرفته و به اصطلاح توجیه اقتصادی ندارند و با توجه به اینکه ماهیت کالاهای لوکس عمدتاً از نوع کالاهای نهایی و مصرفی است؛ توجیه افزایش رقابتپذیری و ایجاد زمینه برای تغییر تکنولوژی تولید در داخل هم منطقی به نظر نمیرسد.
رفتار مصرفکننده، فرهنگ مصرف، محصولات داخلی، کالای لوکس، اصلاح الگوی مصرف مقدمه امروزه تجارت خارجی به عنوان یکی از مهمترین بخشهای اقتصادی، مورد توجه بسیاری از کشورها قرار گرفته است (شاهآبادی و همکاران، 1392، ص52؛ حیدریمطلق، 1390، ص63؛ مرادی و مهدیزاده، 1384، ص39؛ مهدوی و جوادی، 1384، ص2)؛ موضوعی که در صورت درک صحیح سیاستمداران اقتصادی از آن، میتواند اقتصاد کشورها را از حالت وابستگی به مواد اولیه وارداتی به صادرکنندة پیشرفتهترین تجهیزات تبدیل کند.
در این چنین وضعیتی بسیار بیشتر از آنچه اهداف سیاستگذاران اقتصادی در راستای صرفهجوییهای ارزی آن را دنبال میکرده است، ارز از کشور خارج میشود؛ چراکه چنین تصمیمی از سوی این طبقه مصرفکننده، نهتنها اثرات چنین سیاستی در کنترل واردات کالاهای لوکس را بیثمر میکند؛ بلکه به دلیل اینکه مصرفکننده برای سفر خارجی نیز مبالغی ارز پرداخت میکند، عملاً این سیاست به خروج ارز بیشتر از کشور از زمانی که واردات کالاهای لوکس آزاد باشد و کنترلی بر روی آنها صورت نگیرد، منجر میشود.