چکیده:
گرایش به رفتارهای پرخطر در بین نوجوانان و جوانان به یکی از دغدغههای اصلی جوامع امروزی تبدیلشده است. این مطالعه باهدف بررسی کیفی پدیده رفتارهای پرخطر در بین نوجوانان و جوانان درصدد است تا درک روشنی از دلایل و زمینههای گسترش آن را فراهم نماید. این پژوهش به روش کیفی و با رویکرد گراند د تئوری انجامشده است. روش نمونهگیری، هدفمند و با راهبرد نمونهگیری نظری انجامشده و روش جمعآوری دادهها نیز مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته با 25 نفر از افراد، شامل دو گروه دارای رفتارهای پرخطر و مطلع از آسیبهای اجتماعی در شهر کاشان بوده است. یافتهها متشکل از 48 کد مفهومی و 11 مقوله اصلی شامل: زمینه خانوادگی، احساس تنهایی، شرایط محیطی آسیبزا، چالش اقتصادی و میل به لذت طلبی بهعنوان شرایط علّی، گسست روابط بین فامیلی، احساس بیعدالتی و کژکارکردی نهادی بهعنوان شرایط زمینهای و اثرپذیری رسانهای، باورهای نادرست و چشموهمچشمی در محور شرایط مداخلهگر دستهبندی شدهاند. پدیده اصلی پژوهش با توجه به مقولات شکل گرفته با عنوان «رفتارهای پرخطر محصول بیسازمانی اجتماع» نامگذاری شده است. بدین ترتیب، بیسازمانی اجتماعی بهعنوان مهمترین مؤلفه شکلگیری رفتارهای پرخطر در بین نوجوانان و جوانان شناسایی گردیده است.
The tendency to engage in high-risk behaviors among adolescents and young adults has become a major concern in today's society. This study aims to provide a qualitative study of the phenomenon of high-risk behaviors among adolescents and young people in order to provide a clear understanding of the reasons and grounds for its spread. This research has been done qualitatively and with a grand theory approach. The sampling method was purposeful with a theoretical sampling strategy and the data collection method was an in-depth semi-structured interview with 25 people, including two groups with high-risk behaviors and aware of social harms in Kashan. The findings consist of 48 conceptual codes and 11 main categories including: family context, loneliness, traumatic environmental conditions, economic challenge and desire for pleasure as causal conditions, disruption of inter-family relationships, feelings of injustice and institutional dysfunction as contextual and effective conditions. The media, misconceptions, and greed are categorized as intervening. The main phenomenon of the research is named according to the categories formed as "high-risk behaviors of the product of social disorganization". Thus, social disorganization has been identified as the most important component of the formation of high-risk behaviors among adolescents and young people.
خلاصه ماشینی:
روش نمونه گیری، هدفمند و با راهبرد نمونه گیری نظری انجامشده و روش جمع آوری دادهها نیز مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته با ٢٥ نفر از افراد، شامل دو گروه دارای رفتارهای پرخطر و مطلع از آسیب های اجتماعی در شهر کاشان بوده است .
رحمتی نجار کلائی و همکاران (١٣٩٠) در یک مطالعه کیفی با عنوان خانواده و نقش آن در بروز رفتارهای پرخطر ایدز به روش تحلیل درونمایه ای و از طریق مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته به نتایج زیر دست یافته اند: ضعف حمایتی و عدمحمایت کافی از طرف خانواده علت اصلی گرایش به رفتارهای پرخطر بوده است .
بر اساس این نظریه ، با رشد فرد و استقلال از خانواده نقش و تأثیر دوستان نیز در رفتار نوجوان بیشتر میشود، به طورکلی، فشار دوستان به عنوان یکی از عوامل اصلی در بروز رفتارهای پرخطر شناخته شده است .
با توجه به مفاهیم حاصل شده از تحلیل مصاحبه ها، نقش خانواده در جامعه پذیری فرزندان اساسی است ، همچنین نتیجه مصاحبه های فوق دلالت بر این دارند که امروزه خانوادهها در انجام وظایف اصلی خود ناتوان بوده و خود خانوادهها در مواردی باعث رفتن فرزندانشان به سمت رفتارهای پرخطر میشوند.
آنچه از دیدگاه شرکت کنندگان در رابطه با این مقوله های زمینه ای برداشت میشود این است که شرایط خانوادگی و نهادی، همراه با نارسایی در فرآیندهای جامعه پذیری در شکل گیری و گرایش به رفتارهای پرخطر نقش اساسی دارند.
هدف اصلی این پژوهش ، شناسایی رفتارهای پرخطر و زمینه های اجتماعی و فرهنگی شیوع و تداوم آن در بین نوجوانان و جوانان شهر کاشان است .