چکیده:
نگرشمتفاوت نظامی برخلاف شعرای زمانه خود به شخصیت زن میتواند از نکات بارز آثارش به حساب آید. او زن را در خصوصیات مردپسند محدود نکرده بلکه لایق اعطای مسؤولیتهای مهم در سطح اجتماعی میدانست و برای زن نه پایینتر از مردان که جایگاهی والا متصور بود تا با بروز خصلتهای متعالی خویش بر تصور عامه مبنی برضعف جنسیتی خط بطلان کشد. نظامی اندیشه و تفکرات زن را ارج مینهد و همین تفکر بیانگر نگرش روشن و عالی اوست که در کمتر شاعری میتوان یافت. در این مقاله، توجه نظامی به زن و به عبارتی «زنمداری» در آثارش بررسی میشود و مجموعۀ خصایص برتر زن آرمانی در شعر وی با استناد به مثنویهای پنجگانۀ او، خصوصاً خسرو و شیرین، لیلی و مجنون و هفتپیکر، ارائه میگردد در مسیر این بررسی نیز نیمنگاهی به ادبیات و فرهنگ کردی و جایگاه زن در ادبیات کردی خواهد شد.
خلاصه ماشینی:
دو فصـلنامه تخصصـي علوم ادبي ١٢٦/ پايان نامۀ کارشناسي ارشد «بررسي جلوه هاي فرهنـگ عاميانـه در شـعر نظامي» از فاطمه الهامي، استاد راهنما: غلامحسين غلامحسين زاده رشته : زبـان و ادبيـات فارسي دانشگاه : دانشگاه تربيت مدرس ١٣٧٦/ پايان نامۀ کارشناسي ارشـد رشـته زبـان و ادبيات فارسي، جلوه هاي فرهنگ عامـه در خمسـه نظـامي (بررسـي مفـردات و ترکيبـات ، استخراج باورهاي عاميانه ، طب ، بازيهـا، قصـص ، ضـرب المثل ها، مضـامين ، تشـبيهات و تصاوير و حکمت هاي عاميانه در پنج گنج نظامي) نويسـنده : زهـرا ربـاني، راهنمـا: تـراب چنگي قهرمان ، مشاور: اسدالله کفافي، دانشگاه آزاد اسلامي واحـد تهـران مرکـزي ١٣٨٤/ بررسي اعتقادات عامه در خمسه نظامي - دانشگاه تربيت معلم تهران دانشجو: سيروس پـور قاسمي استاد راهنما: مرتضي مير هاشمي محمـود عابـدي سـال انتشـار: ١٣٨١/ فرهنـگ تحليلي رمزها و اشارات فرهنگـي (آيين هـا، باورهـا، علـوم چگـونگي آلات و ادوات ) در خسرو و شيرين نظامي بر پايه ي متون سده چهارتـا سـده هفـت کارشناسـي ارشـد ١٣٨٩ پديدآور: ميثم حسين خاني استاد راهنما: سعيد حميديان استاد مشاور: محمدحسن حـائري دانشگاه علامه طباطبائي، دانشکده ادبيات و علوم انساني نگاهي به فرهنگ کردي واژه «کرد» در فرهنگ هاي مختلف به معاني گوناگوني آمده اسـت : اصـطخري گويـد: شهري بزرگ است در ابرقوه و قصرهاي بسيار دارد و آنجا ارزاني است (معجم البلدان ) يـک مرد از قوم کرد.