چکیده:
هر خانواده روشهای ویژهای را در تربیت فردی و اجتماعی فرزندان خویش بهکار میگیرد که به این روشها شیوههای فرزندپروری گفته میشود. این شیوه ها الگوهایی از پرورش فرزندان است که از تعامل بهنجار والدین و پاسخ آنها به رفتار فرزندان شکل میگیرد. برای ارزیابی این شیوه ها ابزارها و مقیاس های مختلفی طراحی شده است. پژوهش حاضر، با هدف بررسی ویژگیهای روانسنجی مقیاس شیوههای فرزندپروری ارجمندنیا (شفا) در نمونهای از خانوادههای دارای فرزند کمتوان ذهنی انجام شد. این پژوهش کاربردی از منظر روششناختی در دسته پژوهشهای توصیفی-همبستگی قرار میگیرد. جامعه آماری این پژوهش، شامل کلیه والدین دارای فرزند کمتوان ذهنی ساکن شهر تهران بودند که از بین آنها 300 نفر با مراجعه به مدارس آموزشی و مراکز نگهداری کودکان کمتوان ذهنی انتخاب شدند. دادهها با استفاده از پرسشنامه شیوههای فرزندپروری ارجمندنیا (شفا) و مقیاس سبک فرزندپروری بامریند (BPS) گردآوری شد. دادههای گردآوری شده تجزیه و تحلیل شدند. یافتههای مربوط به تحلیل عاملی اکتشافی نشان از روایی سازه مدل 5 عاملی مقیاس داشت و شاخصهای همسانی درونی (آلفای کرونباخ و تتای ترتیبی) و همچنین نتایج روش دونیمه کردن و بازآزمایی، حکایت از پایایی مطلوب این مقیاس و مولفههای آن داشت. یافتهها تایید میکنند مقیاس شیوههای فرزندپروری ارجمندنیا (شفا) دارای ویژگیهای روانسنجی مطلوبی است و بهطور کلی میتواند در جامعه ایرانی مورد استفاده قرار گیرد.
Families apply their own parenting methods for individual and social training of their children. These methods include models of child rearing that are shaped by interaction between behavior of parents and their reactions to childrenchr('39')s behaviors. For assessing these methods, different kinds of scales and instruments have been proposed. The aim of this study was to investigate psychometric properties of Arjmandnia Parenting Methods Scale (APMS) on families who have children with intellectual disabilities. This research was a cross-correlational research. The population of this study included all parents who have children with intellectual disability in Tehran. Arjmandnia Parenting Methods Scale (APMS) and the Baumrind Parenting Styles (BPS) were administrated to 300 parents who were selected according to availability sampling method. The results of exploratory factor analysis revealed the validity of the five factors of the scale as indicators of internal consistency (Cronbachchr('39')s Alpha and Theta respectively) and also the split half method indicated favorable credit for the scale and its components. The results show that the APMS has appropriate characteristics and totally can be used in the Iranian sample.
خلاصه ماشینی:
ارزیابی ویژگیهایی روانسنجی مقیاس شیوههای فرزندپروری ارجمندنیا Evaluation of psychometric properties of Arjmandnia Parenting Methods Scale علی اکبر ارجمندنیا،* اسماعیل صفایی و سمانه ملکی دانشگاه تهران Ali Akbar Arjmandnia, Esmaeel Safaee & Samaneh Maleki University of Tehran : هر خانواده روشهای ویژهای را در تربیت فردی و اجتماعی فرزندان خویش بهکار میگیرد که به این روشها شیوههای فرزندپروری گفته میشود.
یافتهها تأیید میکنند مقیاس شیوههای فرزندپروری ارجمندنیا (شفا) دارای ویژگیهای روانسنجی مطلوبی است و بهطور کلی میتواند در جامعه ایرانی مورد استفاده قرار گیرد.
Keywords: psychometric property, reliability, validity, parenting style, intellectual disability _______________________________________________________ {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} مقدمه خانواده، منبع اصلی مراقبت و حمایت است و اولین و مهمترین نظام ارتباطی برای کودکان به شمار میرود و البته همه اعضای خانواده در سلامت روانی نقش دارند (ویدمر، کمپ، ساپین و گالی-کارمیناتی، 2013).
برای نمونه میتوان به پژوهش دبیری، دلاور، صرامی و همکاران (1391) و بشارت، عزیزی و پورشریفی (1390) اشاره کرد که به منظور بررسی سبک فرزندپروری والدین از پرسشنامه اقتدار والدین ( PAQ) بوری (1991) استفاده کردند که به صورت مقیاس پنج درجهای لیکرت تنظیم شده و به طور نظری بر سنخشناسی سبک فرزندپروری بامریند مبتنی است (بوری، 1991).
با توجه به نبود ابزاری بومی و متناسب با فرهنگ ایران در زمینه شیوههایهای فرزندپروری و بهطور خاص برای والدین دارای کودک کمتوان ذهنی، هدف پژوهش حاضر بررسی ویژگیهای روانسنجی پرسشنامه شیوههای فرزندپروری ارجمندنیا (شفا) در میان خانوادههای دارای کودک کمتوان ذهنی است.