چکیده:
هدف اصلی این پژوهش، واکاوی تجربههای زیسته آموزگاران و متخصصان علوم دینی و تربیتی، دربارۀ روشهای تدریس دینی در دوره دوم دبستان است. برای دستیابی به این هدف، از مصاحبه نیمه ساختاریافته با آموزگاران و متخصصان، استفاده شد و به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات، از روش کدگذاری و مقولهبندی بهره گرفتیم. آموزگاران و متخصصان بر استفاده از روشهایی در آموزش دینی تأکید داشتند که بستر لازم برای تفکر و استدلال و قضاوت در دانشآموزان را ایجاد کند. روشهای آموزش دینی، باید افزونبر بهره برداری از مفاهیم دین در تلفیق با علوم دیگر، فرصت بحث، مناظره، تجربه دینی و عملیاتی کردن مفاهیم دینی را در اختیار دانشآموزان قرار دهد. همچنین پرکاربردترین روشهایی که آموزگاران در آموزش دینی استفاده میکردند، شامل داستانگویی، تلفیق با دروس مختلف، پروژه یا واحدکار، ایفای نقش ونمایشی، مباحثه و پرسش و پاسخ، فرصت تجربه، قضاوت عملکرد و تمثیل وتشبیه میباشد.
Religious education is the formation of a unified religious personality in learners. Achieving this requires proper teaching methods. The main purpose of this research is to study the Lived Experience of teachers and religious scholars on the methods of religious teaching in the Second elementary school. In order to achieve this goal, a semi-structured interview with teachers and experts was used and data coding and categorization were used to analyze the information. Teachers and specialists emphasized the use of methods in religious education to create the necessary ground for thinking and judgment in students. The methods of religious education, in addition to expanding the field of religion in combination with other sciences, should provide students with the opportunity to discuss, debate, and experience religious experiences and religious concepts.Keyword
خلاصه ماشینی:
روشهای تدریس دینی بستگی به عوامل بسیاری مانند تواناییهای خود معلم، سن، ظرفیت جسمی و روحی دانشآموزان و زمینهها و مقتضیات زمان و مکان دارد، ولی بهطور کلی میتوان مواردی از این قبیل را مطرح کرد: بهترین شیوه آموزش طرح سؤال در ذهن دانشآموز است.
براساس مطالب پیشگفته دربارۀ شیوههای آموزش دین و اهمیت نقش تجربههای زیسته آموزگاران و فعالان حوزه تعلیم و تربیت دینی در ارتقای آموزش دینی، پژوهش پیش رو در پی یافتن پاسخ این پرسش است: آموزگاران و متخصصان علوم دینی و تربیتی، با توجه به تجربه زیستهشان، استفاده از کدام یک از انواع روشهای یاددهی ویادگیری در آموزش دینی را، مؤثر میدانند؟ روش پژوهش بنا به ماهیت موضوع مطالعه، رویکرد پژوهش حاضر کیفی و از نوع پدیدارشناسی است.
مصاحبهشونده شماره 5 هم معتقد بود آموزگاران باید فعالیتهایی را طراحی کنند که دانشآموزان به صورت عملی با دین درگیر شوند و تنها به حفظیات اکتفا نکنند: ««من معتقد به کتاب دینی به معنای مرسومش که کنار کتابهای دیگر قرار بگیرد، نیستم؛ چون وقتی این کتاب کنار کتابهای دیگر بنشیند، در حد آنها تنزل مییابد.
مصاحبهشونده شماره 2 که از مؤلفان کتاب «هدیههای آسمان» است، رعایت اصل عینی کردن مفاهیم در این کتابها را چنین توصیف میکند: «ما در حوزه آموزش دین که بیشتر رویکرد انتزاعی پیدا میکند، باید سعی کنیم آموزهها را برای بچهها ملموس کنیم؛ یعنی وقتی از قصه و تمثیل استفاده میکنیم، کمک میکند تا کودک ملموس ببیند.