چکیده:
یکی از چالش برانگیزترین اصلاحات فرهنگی در دوره پهلوی اول، در زمینه نوگرایی جامعه، تغییر در پوشش ملی-سنتی و برداشتن چادر از سر بانوان متدین و سنتی ایران بود.چالشی که در یک سوی آن، پشتوانه های تاریخی و سنت های کهن مردم ایران قرار داشت و درسوی دیگر، ظواهر فرهنگ و مدنیت غرب، به عنوان الگوی پیشرفت، مطرح بود.دستور منع اجباری چادر و تغییر لباس بانوان، نقطه اوج دخالت دولت در فرهنگ عمومی جامعه و ضربه زدن به هویت ملّی بود، که می بایست به عنوان یک امرحکومتی، به دنبال اهداف ناسیونالیسم و حاکمیت مدرنیسم رضاشاه، در تاریخ ۱۷ دی ۱۳۱۴ ش،بدون در نظر گرفتن شرایط اقلیمی،اجتماعی و اقتصادی،به صورت یکسان در تمامی مناطق ایران، به اجرا در می آمد.
One of the greatest challenges in cultural developments in Pahlavi I era was banning Borqa and Islamic covering (hijab) which forced the Muslim women of Iran to uncover their heads in an attempt for modernizing Iran. In this respect, the cultural heritage and the ancient traditions of Iranians conflicted with the western culture and civilization, which was considered a sign of rapid development. This ban was the breakthrough in the interference of state in the domestic affairs and the national identity of Iranians. To pursue its nationalistic goals, disregarding economic ,geographic and social conditions of Iranians, the ban was enforced nation widely in all parts and regions of the country in January 7th of 1935 (Day 17th of 1314 A.H.) by Reza Shah’s regime.
خلاصه ماشینی:
کشف حجاب در ایالت استرآباد (واکنش ها و پیامدها) * حسن زندیه ماریا اسرافیلیان سلطانی ** چکیده یکی از چالش برانگیزترین اصـلاحات فرهنگـی در دوره پهلـوی اول ، در زمینـه نـوگرایی جامعه ، تغییر در پوشش ملی-سنتی و برداشتن چادر از سـر بـانوان متـدین و سـنتی ایـران بود.
دستور منع اجباری چادر و تغییر لباس بـانوان ، نقطـه اوج دخالـت دولـت در فرهنـگ عمومی جامعه و ضربه زدن به هویت ملّی بود، که می بایست به عنوان یـک امرحکـومتی، بـه دنبـال اهـداف ناسیونالیسـم و حاکمیـت مدرنیسـم رضاشـاه ، در تـاریخ ١٧ دی ١٣١٤ ش ،بدون در نظر گرفتن شرایط اقلیمی،اجتماعی و اقتصادی،به صـورت یکسـان در تمـامی مناطق ایران ، به اجرا در می آمد.
پژوهش حاضر، به این پرسش ها پاسخ می دهد: مهم تـرین تمهیـدات حاکمـان محلـی، درایالت استرآباد،برای اجرای برنامه های کشف حجاب چه بود؟ با توجه به جامعـه دینـی و سنتی استرآباد،عکس العمل مردم منطقه ، در مواجهه با پدیده کشف حجاب چه بود وچگونـه بروز کرد؟ ارتباط فرهنگی و بازرگانی مردم منطقه گرگان و دشت با روسـیه ، باعـث شـده بـود کـه مردم آن منطقه ، مانند مردم گیلان ، زودتر از دیگر مناطق ، با افکـار تجـدد گرایـی و نـوگرایی آشنا شوند.
طبقــه تجار،کــارگزاران دولتی،مشروطه خواهان و خان های منطقه گرگان و دشت ،از جمله کسانی بودند، کـه پیگیـر مطالب نشریات بودند(معطوفی،٣/ ٣١٣-٣١٤)؛ و از ایـن طریـق توانسـتند تـا حـدودی در پیشرفت اجتماعی و آزادی زنان و تحولات فرهنـگ سـنتی بـه فرهنـگ مـدرن ، بـر اسـاس الگوی غرب سهیم باشند.
بیشـترین واکـنش منفـی بـه کشـف حجـاب در دشـت گرگان ، از سوی مردم منطقه رامیان گزارش شده بود.