چکیده:
مطالعه و بررسی روایات اسلامی، نشان از آن دارد که منش ا برخی از بیماریها ، موجودات بسیار ریزی هستند که با چشم غیر مسلح قابل رویت نم ی باشند. این موجودات ریز، گونه های مختلفی داشته و در انتقال مر یضی از شخصی به شخص دیگر و از منطق های به منطقۀ دیگر نقشآفرین هستند و طبیعی است که این سوال مطرح شود که اگر اسلام خبر از وجود چنین موجودات ی داده است، دربار ۀ چگونگی
مهار و کنترل این موجودات چه پیشنهاداتی ارائه کرده است. با استفاده از روش کتابخانه ای و بازبینی روایات وارد شده در متون روایی، می توان ادعا کرد که اصل سرایت بیماری و نقش موجودات ریز در انتقال آن، در اسلام امری پذیرفته شده بوده و پیشوایان معصوم علیها السلام راهکارهای مختلفی چون عدم ورود به شهر ی که بیماری مسری در آن شیوع یافته و فرار از منطق های که بیماری در حال شیوع است ارائه
کردهاند و قرنطینه با تعریف خاص را مورد تایید قرار دادهاند.
Relevant Islamic traditions, contains indications of the fact that some
diseases originate from absolutely tiny creatures that are not visible by
naked eyes and that these tiny creatures are of various kinds and
contribute to the transmission of the disease from one person to another
as well as from one region to another. It would be quite natural to bring
up the question as to whether Islam that had anticipated the existence of
such creatures has made any suggestions as to how to bring them under
control. Using the library method and studying Islamic narrations, one
could maintain that the very notion of the disease transmission and the
role of tiny creatures in its transmission had been accepted in Islam and
our Infallible Imams (‘a) have worked out various solutions such as
banning the entrance of people into a city where the contagious disease
has broken out as well as evacuating the area where the disease is
spreading. They have also attested to the efficacy of quarantine by
offering their own particular definition of it.
خلاصه ماشینی:
بنابراین در روایت تعریف جامعی از میکروب ارائه شده است به این معنا که جنبندگان ریزی هستند، مانند سایر جانداران میخورند و مینوشند، اما همه مذکر هستند و روش تکثیرشان از طریق آمیزش جنسی نیست، مانند باکتریها که تکثیرشان از طریق تقسیم و به دو نیم شدن است و میتوانند در نور و تاریکی به زندگی خود ادامه دهند، به طوری که در اعماق چند متری زمین فعالیت میکنند و برایشان هواهای نفسانی که مشترک بین انسان و حیوان است، از قبیل شهوت و لذت و حرص معنایی ندارد (رضوی، 1397، ص3).
در منابع دینی به سرایت برخی از بیماریها تصریح شده است، به طوری که نمیتوان در اصل آن تشکیک نمود؛ در روایتی از پیامبر گرامی اسلام( نقل شده است که فرمودند: «لا یورد ذوعاهة علی مُصحّ؛ مریض را بر سالم وارد نكنند» (مجلسی، 1404ق، ج62، ص82).
بررسی روایت «لاعدوى فی الإسلام» علیرغم وجود روایات متعدد در اثبات اینکه اصل در بیماری از نظر اسلام سرایت است که به برخی از آنها اشاره گردید، روایت «لاعدوی فی الاسلام» موجب برخی برداشتهای غلط گردیده است، این روایت که سند آن از طریق شیعه بسیار ضعیف است؛ در منابع اهلسنت به جهت نقل در صحاح مسلم و بخاری (بخاری، 1422ق، ج7، ص19، 26، 27 و 31) صحیح است، هرچند که در میان اهلسنت نیز موجب چالشهایی شده است و در میان ایشان بر تعارض آن با روایات محکم دیگر در همان صدر اسلام جدالهایی رخ داده است (ر.