چکیده:
آثار نجم الدّین رازی در میان مجموعه عظیم عرفان و تصوّف از دو جنبۀ، زبانی و زیباییهای ادبی و هنری نثر فاخر عرفانی و از سوی دیگر پختگی و تکامل نثر عرفانی و ویژگیهای سبکی آن، جایگاه بی همتایی را رقم زده است. یکی از شاخصه های اساسی این آثار، واژگان و اصطلاحات کلیدی و محوری شکل دهنده به اندیشه و نظام فکری آن است.دراین پژوهش به این سوال پاسخ داده شده است که، ساختار نظام فکری نجم الدّین رازی با محوریّت کدام واژگان یا اصطلاحات معرفتی قابل معرفی است؟ نتایج بررسی سه اثر نجم الدّین رازی (مرصادالعباد، مرموزات اسدی و منارات السائرین) نشان داد که؛ «معرفت الله»، «معرفت نبوی یا انسان کامل»، «مراتب وجود انسان» و «سیر و سلوک عرفانی» و شناخت نوع ارتباط آنها اصطلاحات کلیدی در معرفت شناسی آثار عرفانی است. نجم الّدین رازی مجموعه ای منظّم، منسجم و تکامل یافته را نسبت به سایر عرفای پیش از خود ارائه داده است.
Najmuddin Razi's works have created a unique place among the great collection of mysticism and Sufism in two aspects, language and literary and artistic beauties of glorious mystical prose, and on the other hand, the maturity and evolution of mystical prose and its stylistic features. One of the basic characteristics of these works is the vocabulary and key and central terms that shape the thought and its intellectual system. In this research, the question has been answered that the structure of Najmuddin Razi's intellectual system can be introduced by focusing on which words or epistemological terms? The results of the study of three works by Najmuddin Razi (Mursad al-'Abbad, Asadi's Mysteries and the Minarets of the Al-Sa'irin) showed that Key terms in epistemology are mystical works. Najmuddin Razi has presented a systematic, coherent and evolved collection of other mystics before him.
خلاصه ماشینی:
دراين پژوهش به اين سوال پاسخ داده شده است که ، ساختار نظام فکري نجم الدّين رازي با محورّيت کدام واژگان يا اصطلاحات معرفتي قابل معرفي است ؟ نتايج بررسي سه اثر نجم الدّين رازي (مرصادالعباد، مرموزات اسدي و منارات السائرين ) نشان داد که ؛ «معرفت الله »، «معرفت نبوي يا انسان کامل »، «مراتب وجود انسان » و «سير و سلوک عرفاني» و شناخت نوع ارتباط آنها اصطلاحات کليدي در معرفت شناسي آثار عرفاني است .
دراين پژوهش ما به دنبال پاسخ به اين سوال هستيم که مهمترين انديشه هاي محوري نجم الدّين رازي درسه اثر مورد نظر وي دراين پژوهش با محوريت چه موضوعاتي و درقالب چه واژگان يا اصطلاحاتي قابل طرح است ؟ با توجه به بررسي آثار مورد نظر مشخص گرديد سه ضلع منظومه فکر عرفاني وي را خداوند، انسان و رابطه اين دو با هم شکل ميدهد.
بررسي آثاري که درخصوص نجم الدّين رازي و آثارش به رشته تحرير درآمده است نشان ميدهد علي رغم اينکه دراين آثار به موضوعات متنوّعي پرداخته شده است ، اما تاکنون پژوهشي که سه اثر مرصادالعباد، مرموزات اسدي و منارات السائرين را از منظر محتوا بررسي نموده و محوريترين واژگان يا اصطلاحات منظومه فکري وي را مشخص نمايد انجام نشده است .
نجم دايه در آثار مورد نظر دراين پژوهش (مرصادالعباد، مرموزات اسدي و منارات السائرين ) انديشه هايش را پيرامون سير نزولي و صعودي انسان و مسئله انسان کامل متمرکز نموده است ، به بياني ديگر جهان بيني عرفاني نجم اّلدين رازي بيانگر نوعي نگاه فلســفي - عرفاني به «هســتي » و «وجود» است .