چکیده:
در مقاله زیر کتاب روانشناسی زبان نوشته دیوید دبلیو کرول ترجمه حشمتاله صباغی نقد شده است. کتاب بهلحاظ صوری و محتوایی توصیف و ترجمه آن بر اساس عواملی مانند سبک نویسنده، گزینش معادلهای واژگان عمومی و تخصصی، مسائل دستوری و نحوی، علایم سجاوندی و قواعد نگارشی، اشتباهات تایپی، دقت و صحت در ترجمه و امانتداری بررسی شده است. اشکالات ترجمه عبارت بودند از: عدم بکارگیری فاصلهها و نیمفاصلهها، علایم سجاوندی و نقطهگذاری نامناسب، جملات پیچیده در ترجمه علیرغم روان بودن و قابل فهم بودن متن انگلیسی کتاب، معادلهای پیچیده، کمبسامد، واژهای عربی کمکاربرد به جای معادلهای ساده و پربسامد. البته در مواردی معادلهای اصطلاحات تخصصی خوب انتخاب شده بود. امانتداری در ترجمه تقریباً رعایت شده بود. نتیجه بررسی نشان داد که کتاب به لحاظ کیفیت ترجمه از ویژگیهای بالایی برخوردار نیست و سطح آن متوسط است. اساسیترین ایراد کتاب این است که خواننده باید به منظور درک بسیاری از جملات آنها را چندبار بخواند. با اینوجود با توجه به کمبود منابع فارسی در زمینه روانشناسی زبان دانشجویان و متخصصین میتوانند از این کتاب استفاده کنند به شرط آنکه ایرادهای ذکرشده در ویراستهای بعدی رفع شوند.
This article aims to investigate “Psychology of Language,” written by David W Carroll, translated by Heshmatollah Sabaghi. The book is described considering the form and the content. Then, the translation of the book is assessed based on factors such as the style of writer, Persian equivalents of general and psycholinguistics terms, grammatical structures, punctuations, writing rules and conventions, accuracy and faithfulness. The main problems of the translation were related to the spaces and half-spaces between the word and within compound words, the correct punctuation and the complexity of Persian sentences in translation in spite of the simplicity of their original English sentences, complex and less frequent equivalents and Arabic words instead of simple, frequent and familiar Farsi equivalents. The faithfulness principle in the translation was acceptable. The result of this study showed that although the translation of the book is acceptable, it is not of high quality. The most critical problem of the translation is the complexity of Persian sentences, so that the readers have to read the sentences several times to understand them. However, considering the fact that there are few Persian sourcebooks written on psycholinguistics, it can be used as a sourcebook provided that the problems are eliminated in the next editions.
خلاصه ماشینی:
٣ واژگان عمومی و اصطلاحات تخصصی الف ) معادل گزینی برای واژه های عمومی در سطح ترجمه واژگان عمومی متن نیز پیچیدگیهایی به چشم مـیخـورد بـه طوریکـه مترجم برای بسیاری از واژه های ساده متن اصلی که میتوان برای آنها در زبان فارسـی بـه همین ترتیب معادل های ساده ، رایج و پربسامد انتخاب کرد و به این ترتیب به فهـم خواننـده از موضوع کمک کرد به انتخاب معادل های پیچیده کم بسامد یـا واژهـای عربـی کـم کـاربرد پرداخته است .
از جمله این موارد میتوان به نمونه های زیر اشاره کرد و در نمونـه هـای زیـر مواردی نیز وجود دارند مترجم معادل فارسی صحیح برای آنها انتخاب نکرده است : ـ ص ٣٦٨، پاراگراف ٣: واژه «کارگردان » برای”director” که با توجـه بـه بافـت زبـانی ترجمه صحیح نیست .
ـ ص ٢٣٤، پاراگراف ٢ خط ١: بکاربردن واژه عربی و کـم کـاربرد "موجـد" در جملـه "دیدگاه کاربردشناختی موجد چند پیامد قابل آزمایش است " که ترجمـه جملـه زیـر است : “The pragmatic view has some testable implications” در حالیکه ترجمه صحیح و مناسب این جمله با حفظ سبک نویسنده به شرح زیر است : «دیدگاه کاربردشناختی دارای چند پیامد قابل آزمایش است » علاوه بر مورد بالا مترجم در مـوارد بسـیار دیگـری در کتـاب بـرای واژه هـای ”have“و ”has“ از کلمات «واجدِ» و «موجدِ» استفاده کرده است .
نمونه هایی از این موارد به شرح زیرند و مـواردی وجود دارند که در انتخاب معادل برای اصـطلاحات تخصصـی ایراداتـی وجـود دارد ماننـد موارد زیر: ـ ص ٦٩ : «دوجـانبگی» بـرای اصـطلاح ”reciprocity“ درحـالیکـه بـرای ایـن واژه اصطلاح «دوسویه » و «دوسـویگی» در متـون زبـان شناسـی رایـج و متـداول اسـت و ازسوی دیگر واژه «دوجانبگی» به لحاظ آوایی نیز دارای تلفظ دشوارتری است .