چکیده:
در قوانین ایران و حقوق عرفی انگلیس، نقض حق اختراع با تعیین مصادیقی چون فروش، پیشنهاد به فروش، ساخت، واردات، نگهداری و استفاده از حق تعریف شده است؛ با این حال ارتکاب این افعال همواره نقض و تجاوز به حقوق مخترع تلقی نمیشود و با هدف حفظ منافع جامعه و منع انحصارطلبی مخترع، مواردی چون استفادهی خصوصی اشخاص و استفاده در جهت اهداف علمی- تجربی از دایرهی نقض مستثنی شده است. این مقاله با بررسی تطبیقی میان حقوق دو کشور ایران و انگلیس، با ارائهی تعریفی از نقض حق اختراع و ضمن تعیین رفتارهای متضمن آن، قلمرو این مفهوم را مشخص میکند. نتیجهی حاصل از نوشتار این است که در هر دو سیستم حقوقی با اندک تفاوتی، نقض حق اختراع با ارتکاب افعال غیر مجاز در قالب فروش، پیشنهاد به فروش، ساخت، واردات، نگهداری و استفاده از حق اختراع محقق میگردد؛ مگر این که قانونگذار فعل ارتکابی را از موارد نقض مستثنی نماید.
In Iranian and English laws, patent infringement is defined as doing any illegal act like as: dispose, offer to dispose, making, importing, keeping and using of right. But, doing this acts, always are not regarded the infringement of patentee rights. In fact, in order to protect of social interest and forbidden patentee of exclusivement, some issues like, private and sience using are excluded from infringement. In both legal systems with a little difference patent infringement has been done by doing illegal activities that mentioned above, unless the legislator excluded them.
خلاصه ماشینی:
ماده ي ٦٠ ١ در خصوص نقض محصول مقرر مي کند: ١- در مدت اعتبار حق اختراع ، هر شــخصي که يکي از افعال ذيل را بدون رضايت دارنده ي حق اختراع در ســرزمين انگلستان انجام دهد، ناقض حق اختراع محسوب مي شود: الف - در صورتي که اختراع محصول باشــد، ســاخت ، فروش ، پيشــنهاد به فروش ، استفاده يا واردات محصول يا نگه داري آن براي فروش يا ساير موارد؛ ب- در صورتي که اختراع فرايند اســت ؛ اســتفاده از فرايند يا پيشنهاد به استفاده در سرزمين انگلســتان ، در صورتي که شخص مي داند يا براي يک شخص متعارف در آن اوضاع و احوال واضح است که استفاده بدون رضايت دارنده ي حق و در برگيرنده ي نقض است ؛ ١.
اين حکم با اصول حقوقي ايران منطبق است ؛ زيرا طبق ماده ي ١ قانون مسؤوليت مدني مصوب ١٣٣٩ ١ و قواعد عام مســؤوليت مدني ، شــخصي به صرف اين که عمل وي فاقد مجوز قانوني باشد و صرف نظر از علم و عمد، مسؤول جبران خسارات است ؛ با اين حال بايد گفت استفاده و کاربرد اختراع و در نتيجه نقض آن ، يک امر تخصصي است و در غالب موارد با علم و آگاهي واقع مي شود؛ در نتيجه در اثبات تقصير بهتر اســت همانند حقوق انگلســتان در مواردي که نقض کننده متخصص است و يا در شــرايط و اوضاع و احوالي قرار دارد که از يک انســان متعارف انتظار مي رود بداند که استفاده اش نقض حق اختراع محسوب مي شود، تقصير را مفروض قلمداد نموده و بار اثبات فرض خلاف آن را بر عهده ي ناقض گذاشــت ؛ بدين ترتيب ، با برداشتن بار اثبات نقض از عهده ي مخترع ، حمايت بيش تري شــامل حال وي مي شــود؛ در ســاير موارد مي توان به قواعد عمومي مســؤوليت مدني مراجعه کرد و اثبات نقض را عهــده ي مخترع قرار داد.